Bagaimana Memanfaatkan Kuasa AI ChatGPT

ChatGPT menjadi topik perbincangan utama sejak ianya dilancarkan.

Penggunaan AI menjadi topik utama bagi awal tahun 2023 apabila perisian ChatGPT mula diperkenalkan kepada orang ramai semenjak November 2022. Berikutan dengan itu pelbagai andaian diketengahkan berkaitan dengan penggunaan AI ini berkaitan dengan potensi, kebaikan, keburukan, peluang-peluang baru serta pelbagai kaedah bagaimana memanfaatkan teknologi yang baru diperkenalkan ini. Namun teknologi ini mendapat sambutan penggunaan orang ramai yang sangat pesat dengan pencapaian 100 juta pengguna hanya dalam tempoh 2 bulan selepas dilancarkan. 

Samada anda pernah menggunakan perisian ChatGPT atau tidak, sedikit sebanyak pengetahuan mengenainya adalah baik. Seperti juga teknologi-teknologi lain, adakalanya ia berguna di saat-saat kita memerlukan. Apa yang penting, setelah beberapa bulan daripada tarikh ianya dilancarkan, potensinya adalah lebih dikenali, dan lebih banyak kegunaannya yang dikongsikan melalui internet dari pelbagai bidang penggunaan.

Adalah penting bagi kita mengetahui, penggunaan yang betul akan memberikan hasil yang lebih baik. Ini kerana ChatGPT memberikan tindakbalas adalah berdasarkan daripada soalan yang diajukan. Maka teknik menyoal perlu dilakukan dengan betul bagi membolehkan perisian ini memberikan respon yang lebih bagus. Berikut ialah beberapa petua untuk menggunakan perkhidmatan ChatGPT dengan berkesan:

Kaedah penggunaan yang betul boleh membantu anda mendapat hasil yang lebih baik apabila menggunakan ChatGPT.

Jelas dan spesifik dalam permintaan anda: Lebih spesifik anda tentang perkara yang anda mahukan, lebih mudah bagi perisian ini memberikan respons yang berkaitan. Cuba berikan sebanyak mungkin konteks, termasuk sebarang maklumat atau butiran latar belakang yang berkaitan.

Bersabar: Walaupun ia direka untuk bertindak balas dengan cepat, sesetengah permintaan mungkin mengambil masa lebih lama untuk diproses berbanding yang lain. Harap bersabar dan berikan masa untuk menganalisis permintaan anda dan menjana respons.

Gunakan tatabahasa dan ejaan yang betul: Walaupun ia mampu memahami banyak variasi bahasa, menggunakan tatabahasa dan ejaan yang betul akan membantu ia memahami permintaan anda dengan lebih baik dan menjana respons yang lebih tepat.

Tanya soalan terbuka: Cara terbaik untuk memanfaatkan perkhidmatan ChatGPT adalah dengan bertanya soalan terbuka yang membolehkan ia memberikan jawapan yang terperinci dan bermaklumat. Elakkan bertanya soalan ya atau tidak, kerana ini biasanya membawa kepada jawapan yang ringkas dan kurang bermaklumat.

ChatGPT boleh diakses dengan menggunakan telefon pintar.

Manakala dengan menggunakan komputer, PC mahupun laptop anda boleh mengoptimumkan paparan skin yang luas untuk penggunaan yang lebih optimum. 

Eksperimen dan teroka: Sebagai model bahasa, ChatGPT sentiasa belajar dan berkembang. Jangan takut untuk bereksperimen dengan pelbagai jenis permintaan dan terokai banyak cara yang boleh ia bantu.

Sebagai model bahasa AI, ChatGPT telah dilatih tentang pelbagai topik dan boleh memberikan maklumat tentang pelbagai subjek. Beberapa topik yang dikuasai dengan baik termasuklah sains, teknologi, matematik, sastera dan peristiwa semasa. Walau bagaimanapun, ia juga mampu menjawab soalan yang berkaitan dengan sejarah, politik, geografi, dan banyak lagi bidang ilmu.

Walau bagaimanapun, adalah penting untuk ambil perhatian bahawa respons ChatGPT dijana berdasarkan corak dan korelasi yang terdapat dalam jumlah besar data yang ia telah dilatih, dan oleh itu mungkin tidak sentiasa 100% tepat atau berkaitan dengan pertanyaan khusus anda. Adalah idea yang baik untuk menyemak semula maklumat penting dan merujuk pelbagai sumber apabila membuat keputusan penting atau membuat kesimpulan berdasarkan maklumat yang diberikan oleh mana-mana model bahasa AI.

Data yang digunakan untuk melatih ChatGPT datang dari pelbagai sumber, termasuk internet. Data latihan dikumpul dan diproses oleh pasukan yang bertanggungjawab untuk mencipta dan mengemas kini perisianya, yang merangkumi sejumlah besar pakar pembelajaran mesin dan saintis data.

Data latihan yang digunakan untuk mencipta ChatGPT ialah pilihan teks yang dipilih susun daripada pelbagai sumber, termasuk buku, artikel, tapak web dan media digital lain. Data ini dipilih dengan teliti untuk memastikan ia merangkumi pelbagai topik dan perspektif, dan ia mewakili pelbagai gaya penulisan dan suara.

Peta minda yang boleh membantu kita memahami dengan lebih lanjut mengenai ChatGPT.

Selain data latihan yang digunakan untuk mencipta ChatGPT, ia juga dapat mengakses maklumat daripada internet dan sumber lain dalam masa nyata. Ini membolehkan ianya memberikan maklumat terkini dan respons kepada pelbagai pertanyaan. Walau bagaimanapun, adalah penting untuk ambil perhatian bahawa respons ChatGPT dijana berdasarkan corak dan korelasi yang terdapat dalam data latihan, dan mungkin tidak selalu mencerminkan maklumat terkini atau tepat yang tersedia pada topik tertentu.

ChatGPT merupakan antara perisian AI yang mula digunakan secara meluas dan ianya adalah pada peringkat pengenalan. Banyak perkara yang boleh dimanfaatkan daripada teknologi ini. Samada ia membawa kebaikan ataupun keburukan adalah bergantung kepada bagaimana kita memanfaatkannya. Maka dengan itu, gunakanlah ianya sebaik mungkin bagi mendapatkan faedah yang sepatutnya.

Sejarah Pembangunan Teknologi AI dan Bentuk-Bentuk AI Yang Digunakan

Sejarah pembangunan AI (Artificial Intelligence) menempuh pelbagai fasa dan hari ini ia masih di peringkat permulaannya.

Kecerdasan Buatan (AI) atau lebih dikenali sebagai Artificial Intelligence ialah bidang yang berkembang pesat yang berpotensi merevolusikan cara kita hidup dan bekerja. Sejak beberapa dekad yang lalu, AI telah berkembang daripada bidang penyelidikan khusus kepada pemacu utama inovasi dan pertumbuhan ekonomi. Hari ini, AI digunakan dalam pelbagai aplikasi, daripada pembantu peribadi maya dan perisian pengecaman imej kepada kereta pandu sendiri dan sistem diagnosis perubatan. Dengan kemajuan berterusan dalam pembelajaran mendalam dan teknik pembelajaran mesin yang lain, serta ketersediaan set data yang besar dan kuasa pengkomputeran yang semakin meningkat, AI bersedia untuk mengubah banyak aspek kehidupan kita pada tahun-tahun mendatang. 

Kali ini kita akan melihat sejarah pembangunan teknologi AI dengan lebih dekat selain daripada beberapa jenis AI yang biasanya digunakan. Melalui pemahaman ini, kita mungkin dapat membezakan bagaimana AI berfungsi dengan lebih jelas seterusnya memahami mengenai potensi dan risiko penggunaan AI kepada kehidupan manusia secara khususnya. Seperti juga pembangunan teknologi-teknologi yang lain pemahaman ini adalah penting untuk menangani isu yang berkaitan dengan privasi, etika dan potensi kesan AI terhadap pekerjaan dan masyarakat secara keseluruhannya.

Berikut adalah rentetan daripada sejarah pembangunan teknologi AI semenjak ianya mula dikenalpasti sebagai potensi pembangunan manusia selepas pembangunan revolusi perindustrian.

1943: Idea rangkaian saraf diperkenalkan oleh Warren McCulloch dan Walter Pitts. Pada tahun 1943, Warren McCulloch, seorang ahli neurofisiologi, dan Walter Pitts, seorang ahli logik, menerbitkan artikel bertajuk "A Logical Calculus of Ideas Immanent in Nervous Activity," yang memperkenalkan idea rangkaian saraf. Penulisan itu mencadangkan model teori tentang bagaimana neuron dalam otak boleh bekerjasama untuk melakukan pengiraan yang kompleks, menggunakan fungsi logik mudah seperti fungsi "AND" dan "OR".

Alan Turing mencadangkan untuk menguji keupayaan mesin berfikir seperti manusia.

1950: Alan Turing mencadangkan Ujian Turing, kaedah untuk menguji keupayaan mesin untuk mempamerkan tingkah laku pintar yang setara dengan, atau tidak dapat dibezakan daripada, manusia. Pada tahun 1950, Alan Turing, seorang saintis komputer perintis, mencadangkan Ujian Turing sebagai kaedah untuk menguji keupayaan mesin untuk mempamerkan tingkah laku pintar yang setara dengan, atau tidak dapat dibezakan daripada manusia. Ujian Turing ialah satu cara untuk meneroka persoalan sama ada mesin boleh berfikir, dan sejak itu telah menjadi konsep utama dalam pembangunan kecerdasan buatan.

1956: Istilah "kecerdasan buatan" dicipta oleh John McCarthy, dan bidang AI telah ditubuhkan secara rasmi di Persidangan Dartmouth. Pada tahun 1956, John McCarthy, Marvin Minsky, Nathaniel Rochester, dan Claude Shannon menganjurkan persidangan seminar di Kolej Dartmouth di New Hampshire, Amerika Syarikat. Persidangan itu menghimpunkan penyelidik dari pelbagai bidang, termasuk matematik, psikologi, dan kejuruteraan, untuk meneroka idea mencipta mesin yang boleh mempamerkan kecerdasan seperti manusia. Persidangan ini secara meluas dianggap sebagai kelahiran bidang kecerdasan buatan.

1958: Program AI pertama yang mampu menyelesaikan masalah matematik, dipanggil Logic Theorist, telah dibangunkan oleh Allen Newell dan JC Shaw. Kedua-dua penyelidik di RAND Corporation, membangunkan program AI pertama yang mampu menyelesaikan masalah matematik. Program itu, yang dipanggil Ahli Teori Logik, merupakan peristiwa penting dalam pembangunan kecerdasan buatan dan menandakan kali pertama mesin telah dapat meniru kemahiran menyelesaikan masalah manusia dalam domain tertentu.

Sejarah pembangunan AI secara ringkas.

1960-an-1970-an: Bidang AI mengalami pertumbuhan yang ketara, dengan pembangunan sistem pakar, pemprosesan bahasa semula jadi dan robotik. Salah satu perkembangan yang paling penting pada masa ini ialah penciptaan sistem pakar, yang direka untuk meniru kebolehan membuat keputusan pakar manusia dalam domain tertentu. Sistem ini menggunakan penaakulan berasaskan peraturan untuk menganalisis data dan membuat keputusan, dan ia digunakan dalam pelbagai aplikasi, daripada diagnosis perubatan kepada ramalan kewangan.

Satu lagi bidang tumpuan pada masa ini ialah pemprosesan bahasa semula jadi, yang bertujuan untuk membolehkan mesin memahami dan berkomunikasi dalam bahasa manusia. Penyelidik membangunkan teknik untuk pengecaman pertuturan, terjemahan bahasa dan analisis teks, yang meletakkan asas untuk pembangunan pembantu maya dan aplikasi AI berasaskan bahasa lain.

1980-an-1990-an: Sepanjang 1980-an dan 1990-an, bidang AI mengalami tempoh genangan, yang dicirikan oleh kekurangan kemajuan dan pembiayaan terhad. Tempoh ini sering dirujuk sebagai "musim sejuk AI."

Salah satu sebab utama untuk genangan ini adalah bahawa jangkaan untuk AI telah berlebihan semasa dekad sebelumnya, yang membawa kepada kekecewaan apabila sistem awal gagal memenuhi jangkaan ini. Selain itu, kuasa pengkomputeran yang terhad pada masa itu menyukarkan untuk membangunkan dan menguji algoritma dan aplikasi AI yang lebih canggih.

Walaupun menghadapi cabaran ini, penyelidik terus mengusahakan AI dalam tempoh ini, dan beberapa perkembangan penting telah dibuat. Satu bidang tumpuan ialah pembelajaran mesin, yang bertujuan untuk membolehkan mesin meningkatkan prestasi mereka dari semasa ke semasa melalui pendedahan kepada data. Penyelidik membangunkan algoritma dan teknik baharu untuk pembelajaran diselia dan tidak diselia, yang meletakkan asas untuk kemajuan masa depan dalam AI.

Satu lagi perkembangan penting pada masa ini ialah penciptaan sistem pakar yang boleh membuat alasan menggunakan maklumat yang tidak pasti atau tidak lengkap. Sistem ini menggunakan penaakulan kebarangkalian untuk membuat keputusan berdasarkan data yang tidak lengkap, yang menjadikannya lebih berguna dalam aplikasi dunia sebenar.

Antara kejayaan di dalam teknologi AI adalah apabila ia berjaya menandingi kepintaran pemain catur juara dunia Garry Kasparov.

1997: Pada tahun 1997, komputer Deep Blue IBM mencipta sejarah dengan mengalahkan juara catur dunia Garry Kasparov dalam perlawanan enam perlawanan. Ini merupakan peristiwa penting dalam pembangunan AI dan menandakan kali pertama komputer telah mengalahkan juara dunia dalam perlawanan catur.

Deep Blue direka khusus untuk bermain catur dan menggunakan algoritma lanjutan untuk menganalisis kemungkinan pergerakan dan hasil. Ia mampu menilai sehingga 200 juta kedudukan sesaat, jauh lebih banyak daripada mana-mana manusia boleh menguruskan, memberikan kelebihan yang ketara berbanding lawan manusia.

Perlawanan antara Deep Blue dan Kasparov mendapat publisiti tinggi dan menjana minat yang ketara dalam AI dan potensinya untuk mengatasi kecerdasan manusia dalam domain tertentu. Kemenangan oleh Deep Blue dilihat sebagai satu kejayaan besar dalam AI dan mencetuskan penyelidikan lanjut ke dalam pembelajaran mesin dan algoritma membuat keputusan.

Tahun 2010-an dan 2020-an telah menyaksikan kebangkitan yang ketara dalam bidang AI, didorong oleh kemajuan dalam pembelajaran mendalam dan teknik pembelajaran mesin lain, serta ketersediaan set data yang besar dan kuasa pengkomputeran. Ini telah membawa kepada pembangunan pelbagai aplikasi AI, antara lain termasuk pengecaman imej dan pertuturan, pemprosesan bahasa semula jadi dan kenderaan autonomi.

Salah satu perkembangan utama dalam tempoh ini ialah peningkatan pembelajaran mendalam, sejenis pembelajaran mesin yang menggunakan rangkaian saraf dengan berbilang lapisan untuk mempelajari perwakilan data yang kompleks. Ini telah membolehkan sistem AI mencapai kejayaan dalam tugas seperti pengecaman imej, di mana model pembelajaran mendalam telah mengatasi prestasi manusia pada beberapa penanda aras.

Satu lagi perkembangan penting ialah ketersediaan set data yang besar dan sumber pengkomputeran yang berkuasa, yang membolehkan penyelidik melatih model AI yang semakin kompleks. Ini telah membawa kepada pembangunan sistem AI yang lebih canggih yang boleh memproses sejumlah besar data dan membuat keputusan dalam masa nyata.

Selain kemajuan dalam teknologi, kebangkitan semula AI telah didorong oleh peningkatan pelaburan dan sokongan daripada kerajaan, perniagaan dan institusi penyelidikan. Ini telah membawa kepada penubuhan pusat penyelidikan baharu dan pembangunan inisiatif yang bertujuan untuk menggalakkan penggunaan AI yang bertanggungjawab.

Hari ini, AI digunakan dalam pelbagai aplikasi, termasuk pemprosesan bahasa semula jadi, penglihatan komputer, robotik, kereta pandu sendiri dan banyak lagi. Pembangunan AI terus menjadi bidang penyelidikan aktif, dengan penemuan dan aplikasi baharu muncul secara tetap.

Maka dengan itu kita ingin melihat beberapa jenis AI, masing-masing mempunyai ciri dan aplikasi tersendiri. Berikut adalah beberapa jenis AI yang paling biasa dibangunkan:

Telefon pintar banyak menggunakan teknologi AI secara terbina dalam ataupun melalui internet.

AI Reaktif: AI Reaktif ialah jenis AI yang paling asas, yang hanya bertindak balas kepada situasi tertentu berdasarkan peraturan yang telah diprogramkan. AI reaktif tidak mempunyai ingatan atau keupayaan untuk belajar daripada pengalaman lalu. Contohnya termasuk AI bermain permainan dan sistem robotik.

AI Memori Terhad: AI ingatan terhad boleh mengingati peristiwa lalu dan menggunakan maklumat tersebut untuk membuat keputusan. Contohnya termasuk kereta pandu sendiri, yang menggunakan data lalu untuk menavigasi jalan raya dan mengelakkan kemalangan.

Teori Minda AI: Teori Minda AI mampu memahami emosi, kepercayaan, dan niat orang lain. Jenis AI ini masih dalam peringkat awal pembangunan, tetapi ia mempunyai aplikasi yang berpotensi dalam robotik sosial dan pembantu maya.

AI sedar diri (Self-aware AI): AI sedar diri ialah jenis AI teoretikal yang mempunyai kesedaran dan pengalaman subjektif. Walaupun AI sedar diri tidak wujud pada masa ini, ia adalah bidang penyelidikan dalam kecerdasan buatan dan falsafah.

Home Assistant yang menggunakan teknologi AI antara peralatan popular masa kini.

Pembelajaran Dalam (Deep Learning): Pembelajaran mendalam ialah subset pembelajaran mesin yang menggunakan rangkaian saraf tiruan untuk mengenali corak dalam set data yang besar. Jenis AI ini digunakan dalam pengecaman imej dan pertuturan, pemprosesan bahasa semula jadi dan aplikasi lain.

Pembelajaran Pengukuhan: Pembelajaran pengukuhan melibatkan latihan sistem AI untuk membuat keputusan berdasarkan ganjaran dan hukuman. Jenis AI ini digunakan dalam robotik, permainan dan aplikasi lain.

Ini hanyalah beberapa contoh jenis AI yang wujud. Memandangkan penyelidikan AI terus berkembang, jenis AI baharu mungkin akan muncul, masing-masing mempunyai ciri unik dan aplikasi berpotensi mereka sendiri.

Walaupun penggunaan AI semakin popular, teknologi AI sebenarnya hanyalah berada pada tahap pengenalan sahaja. Teknologi AI boleh mencapai tahap yang jauh lebih maju apabila ianya mencapai kematangan yang lebih sempurna. Maka dengan itu kebaikan dan keburukan teknologi AI masih belum benar-benar ketara kesannya, namun kita perlu lebih bersedia bagi memastikan kesan yang buruk dapat dikawal. Apa yang perlu kita sedari adalah, pembangunan teknologi ini, tidak dapat dielakkan lagi.

Potensi Pembangunan dan Penggunaan Teknologi AI (Artificial Intelligence)

AI mempunyai bidang penggunaan yang luas dan begitu penting untuk meningkatkan lagi kualiti di dalam pelbagai bidang.

Kepesatan teknologi membawa manusia kepada teknologi yang banyak memberikan manusia kelebihan, memudahkan kehidupan, namun kebanyakan teknologi yang dibangunkan memberikan kesan secara langsung atau tidak langsung kepada manusia sendiri dari segi kesan positif, mahupun kesan negatif. Namun pembangunan adalah suatu perkara yang tidak boleh kita elakkan, ia ibarat tumbesaran kanak-kanak ataupun apa pun bentuk hidupan yang setiap hari terus berubah untuk membesar (memperbaiki mutu kehidupan).

Kali ini kita ingin melihat teknologi yang semakin berkembang dan mempunyai potensi yang sangat penting untuk pembangunan manusia pada masa hadapan iaitu AI (artificial intelligence). Walaupun ia telah mula digunakan dengan meluas sejak beberapa tahun kebelakangan ini, namun teknologi ini semakin berkembang dan mula memberikan hasil seperti yang dibayangkan dimiliki oleh AI. Walaupun kebimbangan terhadap penggunaan teknologi ini boleh memberikan kesan buruk kepada manusia pada masa hadapan, namun pembangunan teknologi AI hanya bertambah pesat dan menjadi semakin baik setiap hari.

Antara penggunaan teknologi AI yang telah digunakan sejak sekian lama termasuklah, perisian bantu suara (voice assistants), platform streaming (YouTube, Spotify, Netflix dan lain-lain), pemasaran di internet, papan kunci automatik (smart input keyboards), navigasi dan perjalanan, pengenalan wajah (face ID), keselamatan dan pengawasan, IoT (Internet of Things) dan beberapa teknologi yang terutamanya digunakan pada telefon pintar untuk kemudahan pengguna ataupun hiburan.

Namun potensi penggunaan AI adalah jauh lebih banyak dan potensi penggunaan AI yang masih di dalam pembangunan. Manakala sebahagian teknologi ini hanya boleh dibangunkan dengan bantuan AI pula kerana ia sukar dilakukan dengan kemampuan manusia sahaja. Berikut adalah beberapa contoh:

Penggunaan AI dalam bidang kesihatan dapat membantu doktor mengesan sesuatu penyakit dengan lebih efektif.

Penjagaan Kesihatan: AI boleh membantu profesional penjagaan kesihatan mendiagnosis dan merawat penyakit dengan lebih tepat dan cekap, yang membawa kepada hasil pesakit yang lebih baik. Alat diagnostik berkuasa AI boleh menganalisis imej perubatan dan mengesan anomali yang mungkin terlepas oleh manusia. 

Pendidikan: Sistem tunjuk ajar dikuasakan AI boleh memperibadikan pembelajaran untuk setiap pelajar, menyesuaikan diri dengan kekuatan dan kelemahan mereka. Ini dapat membantu pelajar belajar dengan lebih berkesan dan cekap. Antara masalah yang dihadapi oleh guru adalah untuk mengenal pasti potensi setiap murid secara individu. Maka dengan penggunaan AI, perkara ini mungkin dapat dilakukan dengan lebih mudah dan berkesan.

Kemalangan akibat kecuaian manusia dapat dikurangkan dengan menggunakan AI - self driving technology. Malah ia turut dapat mengurangkan kesesakan lalu lintas sekiranya diintegrasikan dengan sistem pemantauan menyeluruh.

Pengangkutan: Kereta dan trak pandu sendiri yang dikuasakan oleh AI boleh mengurangkan kemalangan lalu lintas dan meningkatkan aliran trafik, menjadikan pengangkutan lebih selamat dan cekap. Penggunaan AI dapat membantu masalah yang disebabkan oleh kecuaian manusia seperti keletihan dan mengantuk ketika memandu. Masalah lain adalah hilang tumpuan seperti penggunaan telefon bimbit ketika memandu ataupun gangguan daripada penumpang lain di dalam kenderaan. Walaupun belum berjaya sepenuhnya, namun pemanduan menggunakan teknologi AI adalah teknologi yang giat dibangunkan oleh syarikat-syarikat kenderaan dan pengangkutan di seluruh dunia.

Kelestarian alam sekitar: AI boleh membantu memantau dan mengurus sumber semula jadi, seperti air dan tenaga, dengan lebih berkesan. Sebagai contoh, AI boleh membantu mengoptimumkan sistem tenaga boleh diperbaharui, yang membawa kepada masa depan yang lebih mampan. Ini kerana AI dapat memantau sistem dan data yang banyak dalam satu masa untuk membolehkan ia menghasilkan mutu pemantauan yang lebih baik. 

Perkhidmatan sosial: AI boleh membantu mengenal pasti orang yang berisiko kehilangan tempat tinggal, pengangguran atau isu sosial lain, membolehkan organisasi perkhidmatan sosial campur tangan awal dan memberikan sokongan yang disasarkan. AI mampu memantau jumlah data yang lebih besar. Ia juga tidak dipengaruhi oleh sifat-sifat pilih kasih, takut, kasihan dan ia juga tidak boleh dirasuah seperti mana yang biasa berlaku pada manusia. 

Pertanian: AI boleh membantu mengoptimumkan hasil tanaman dan mengurangkan sisa dengan menganalisis data tentang corak cuaca, keadaan tanah dan faktor lain. Ini boleh membantu petani membuat keputusan yang lebih termaklum dan meningkatkan keselamatan makanan. 

Industri pembuatan dapat mengoptimumkan pengeluaran dan meningkatkan kualiti produk dengan menggunakan teknologi robotik AI.

Pembuatan: Robot berkuasa AI boleh mengautomasikan tugasan yang berulang dan berbahaya, mengurangkan risiko kecederaan di tempat kerja dan meningkatkan produktiviti. Walaupun teknologi komputer telah lama digunakan dalam bidang pembuatan namun penggunaan AI dapat meningkatkan lagi mutu penggunaan perkomputeran dalam mengawasi dan meningkatkan proses pengeluaran. Seperti biasa penggunaan mesin AI dapat mengelakkan kecuaian manusia dalam proses pembuatan.

Kewangan: AI boleh membantu mengesan penipuan dan jenayah kewangan lain dengan lebih cepat dan tepat, meningkatkan keselamatan sistem kewangan. Penggunaan AI dalam sistem kewangan adalah tidak dapat dielakkan memandangkan pengawalan keselamatan kewangan adalah antara perkara penting dalam memastikan keseimbangan ekonomi selain mengelakkan penipuan sistem perbankkan. Menggunakan teknologi AI, perkara ini mungkin dapat dicekapkan keberkesanannya.

Industri hiburan telah lama menggunakan Ai untuk mengenalpasti pilihan pengguna.

Hiburan: AI boleh membantu membuat cadangan kandungan yang diperibadikan dan meningkatkan keseluruhan pengalaman pengguna dalam pelbagai bentuk hiburan, seperti perkhidmatan penstriman muzik dan video. Bidang hiburan telah lama menggunakan teknologi AI bagi membantu sistem penstriman mencadangkan hiburan yang sesuai berdasarkan beberapa pilihan yang dipilih oleh pengguna. Ini dapat menjimatkan masa atau mencadangkan sesuatu yang belum diketahui oleh pengguna (yang selari dengan pilihan yang dibuat sebelumnya).

Tindak balas bencana: AI boleh membantu meramal dan bertindak balas terhadap bencana alam, seperti taufan dan gempa bumi, dengan menganalisis data tentang corak cuaca, aktiviti seismik dan faktor lain. Ini boleh membantu menyelamatkan nyawa dan mengurangkan kerosakan. Penggunaan AI dapat membantu pelan yang lebih efektif selain daripada meramal sebelum sesuatu bencana melanda, ia juga dapat membantu membentuk pelan bantuan yang lebih efektif bagi bencana-bencana besar. Ini kerana bantuan bencana turut meliputi, bantuan makanan, kesihatan, pakaian, keselesaan, pemindahan semula dan juga mententeramkan mangsa bencana.

Secara keseluruhan, teknologi AI berpotensi untuk meningkatkan banyak aspek kehidupan manusia, daripada penjagaan kesihatan dan pendidikan kepada pengangkutan dan alam sekitar. Walau bagaimanapun, adalah penting untuk memastikan pembangunan dan penggunaan AI dilakukan dengan cara yang beretika dan bertanggungjawab, dengan mengambil kira potensi risiko dan akibat yang tidak diingini.

Seperti biasa, setiap pembangunan teknologi manusia mempunyai kesan positif dan negatif seperti juga penggunaan kenderaan, penggunaan elektrik, bahan plastik, bahan kimia dan sebagainya. Maka dengan itu semestinya pembangunan teknologi AI juga akan memberikan kesan baik dan buruk kepada kehidupan manusia. Apa yang penting, kita perlulah lebih bersedia dalam menghadapi kemungkinan yang akan berlaku. 

Filem-filem Yang Mengubah Bagaimana Sesebuah Filem Dihasilkan

Sesetengah filem bukan sahaja memberikan kita hiburan, namun sebahagian nya menjadi penanda aras untuk filem-filem berikutnya.

Masih berkisar mengenai kemajuan dalam teknologi perfileman, kali ini kita melihat evolusi bagaimana perubahan dalam kemajuan teknologi menghasilkan filem-filem yang lebih baik dari sebelumnya. Namun begitu, filem-filem bermutu tidak semestinya bergantung kepada teknologi semata, adakalanya jalan cerita dan kaedah pengambaran dapat memberikan hasil kualiti yang lebih berkesan.

Hasil yang menakjubkan ini semestinya terhasil daripada kerja-kerja berterusan penggiat seni yang terdiri daripada pengarah, pelakon, studio rakaman, penghasilan teknologi peralatan perfileman, sekolah-sekolah lakonan, para krew perfileman dan mereka-mereka yang terlibat secara tidak langsung dalam menghasilkan sesebuah filem.

Teknik menghasilkan filem turut mengambilkira segala aspek dalam menghasilkan filem yang lebih realistik dan memberikan kesan yang mendalam kepada penonton. Filem-filem sains fiksyen misalnya mampu mewujudkan perasaan yang seakan-akan wujud di mana ia sebenarnya hanyalah hasil daripada imaginasi yang mengolah pengetahuan manusia setakat yang tercapai oleh pengetahuan kita hari ini bagi mewujudkan pengalaman menonton yang lebih realistik (namun ianya hanyalah sekadar gambaran sahaja). Mutu filem yang mampu menarik penghayatan penonton adalah hasil pemahaman psikologi manusia dan bagaimana kita bertindak balas dengan persekitaran. Justeru itu penggunaan kesan bunyi, pencahayaan, musik, latar belakang filem dapat memberikan kesan yang begitu penting kepada filem-filem moden. Kemajuan teknologi ini juga terus berubah mengikut peredaran masa. 

Berikut adalah beberapa filem yang menjadi penanda aras yang mewujudkan fenomena baru dalam sejarah dunia perfileman. Filem-filem ini mengubah bagaimana filem-filem berikutnya dihasilkan sehingga perubahan baru dihasilkan oleh filem yang juga menjadi penanda aras baru. Namun begitu ini mungkin adalah beberapa contoh yang ketara dan mungkin terdapat filem-filem lain yang tidak disenaraikan.

Star Wars, merupakan filem yang berjaya memberikan gambaran di luar jangkaan imaginasi dan menjadi satu daya saing untuk filem-filem yang dihasilkan selepasnya. 

"Star Wars" (1977) - Filem asal "Star Wars" merevolusikan industri perfileman dengan penggunaan kesan praktikal dan visual yang terhebat pada zamannya, mewujudkan satu standard baharu untuk pembikinan filem fiksyen sains. Ia antara filem terawal yang menggunakan kaedah CGI yang menjadi satu standard baru industri pembikinan filem. Filem Star Wars menginspirasi kepada penghasilan filem-filem lain untuk menghasilkan mutu penggambaran yang lebih baik. Sebahagian daripada kerja-kerja dibelakang tabir boleh disaksikan di sini. Link.

"Blade Runner" (1982) - "Blade Runner" ialah sebuah filem berinovasi dari segi penggunaan reka bentuk futuristik dan kesan khas, mencipta dunia sci-fi yang terperinci dan mengasyikkan. Penggunaan kesan khas di dalam filem ini memberikan hasil yang realistik bagi kehidupan masa depan yang cuba dihasilkan.

"The Terminator" (1984) - "The Terminator" karya James Cameron ialah sebuah filem canggih dari segi penggunaan robotik canggih dan solek prostetik untuk mencipta watak tajuknya. Filem ini turut mempunyai jalan cerita yang menarik dan meneruskan tradisi menjadi standard baru untuk filem-filem seterusnya dari siri filem ini. Berikut adalah kisah belakang tabir pembikinan filem Terminator pada tahun 1984. Link

Jurassic Park antara filem yang membuka mata potensi teknologi komputer di dalam perfileman. Apa yang menarik, filem Jurassic Park 1993 ini masih merupakan yang terbaik berbanding yang dihasilkan selepasnya!

"Jurassic Park" (1993) - "Jurassic Park" ialah filem penting dari segi penggunaan imejan janaan komputer (CGI) dan penciptaan dinosaur digital yang realistik. Walaupun begitu, filem bersejarah ini juga adalah terhasil daripada sebahagian besar penggunaan teknologi animatronix dalam kebanyakan proses penghasilan filem tersebut. Filem Jurassic Park ini kekal menjadi filem yang unik kerana teknik penggambaran dan penyampaiannya. Ia masih diminati ramai berbanding dengan filem-filem berikutnya yang dihasilkan menggunakan teknologi yang lebih canggih.

Penggunaan teknologi komputer sahaja tidak mencukupi untuk menghasilkan satu fenomena baru di dalam filem. Filem The Matrix merupakan filem yang mewujudkan fenomena filem aksi yang tidak terdapat di dalam filem sebelumnya. 

"The Matrix" (1999) - "The Matrix" menetapkan penanda aras dalam pembikinan filem aksi dengan penggunaan VFX terhebat, termasuk kesan "masa peluru" yang terkenal. Filem Matrix adalah terhasil bukan sahaja daripada teknologi perfileman berkomputer yang canggih pada masa penghasilannya, malah teknik penggambaran yang berbeza (yang digunakan di dalam anime-anime Jepun sebelumnya). Namun teknik ini memberikan filem The Matrix sebagai pelopor penggunaannya di dalam filem aksi sebenar dengan jayanya. Anda boleh menonton kisah pembikinan di belakang tabir filem ini melalui link ini. Link.

"2001: A Space Odyssey" (1968) - "2001: A Space Odyssey" ialah sebuah filem terhebat pada zaman nya dari segi penggunaan kesan khasnya dan menetapkan standard baharu untuk pembikinan filem fiksyen sains. Space Odyssey memberikan gambaran yang tidak dapat dibayangkan oleh para penonton pada masa tersebut dan memberikan hasil filem yang baik. Link.

Filem Lord of The Rings dihasilkan hampir pada masa yang sama dengan The Matrix, namun kedua filem ini memberikan kesan yang berbeza dengan hasil yang menakjubkan.

Trilogi "The Lord of the Rings" (2001-2003) - Trilogi "The Lord of the Rings" Peter Jackson merupakan mercu tanda dari segi penggunaan CGI dan penciptaan dunia yang terperinci dan mendalam. Ia memberikan satu fenomena baru dalam penghasilan filem yang jauh berbeza, kerana ia mampu memberikan kewujudan alam yang berbeza bagi “Lord of the Rings”. Ia bukanlah semata-mata menggunakan CGI sahaja, malah setiap teknik yang digunakan mampu diadun dengan sempurna untuk menghasilkan mutu penggambaran yang berhasil. Berikut adalah video yang memaparkan bagaimana penghasilan filem Lord of the Rings di belakang tabir: Link.

Filem Avatar merupakan satu lagi filem yang mewujudkan fenomena seperti Star Wars di mana penonton dibawa ke alam yang diwujudkan hanya di dalam filem.

"Avatar" (2009) - "Avatar" James Cameron ialah sebuah filem penuh berinovasi dari segi penggunaan penangkapan prestasi dan sinematografi maya, menetapkan standard baharu untuk apa yang mungkin dalam pembikinan filem. Filem Avatar bukan sahaja menampilkan hasil filem yang jauh berbeza daripada filem-filem sebelumnya, malah ia menjadi satu standard baru perfileman pada tahun pengeluarannya. Penghasilan filem Avatar juga menggunakan hasil gabungan teknologi penggambaran, teknik, penggunaan CGI dan penghasilan satu dimensi baru untuk menghasilkan planet Pandora. Anda boleh melihat proses di belakang tabir penghasilan Avatar di sini. Link.

Filem Inception, mewujudkan lenturan minda yang memberikan hasil yang sehebat filem-filem yang menggunakan teknologi komputer yang lain. Jalan cerita yang menarik menyempurnakan filem ini. 

"Inception" (2010) - "Inception" karya Christopher Nolan ialah filem penanda aras dari segi penggunaan teknik pembikinan filem yang inovatif, termasuk kesan visualnya yang imaginatif dan melenturkan minda. Filem Inception menggunakan teknik-teknik yang berbeza daripada kebanyakan filem moden iaitu kebergantungan kepada CGI yang tinggi. Namun begitu filem ini amat memberi kesan kepada penonton kerana hasilnya yang menakjubkan. Bukan sahaja mutu penggambaran filem ini yang menarik perhatian penonton, malah jalan cerita itu sendiri yang memerlukan imaginasi yang tinggi untuk menafsirkan isi cerita dengan baik. Untuk melihat kerja-kerja di belakagn tabir pembikinan filem Inception, ikuti pautan ini. Link

"Gravity" (2013) - "Gravity" Alfonso Cuarón ialah filem penting dari segi penggunaan VFX untuk mencipta persekitaran graviti sifar yang memberikan impak yang besar kepada penonton. Dalam penghasilan filem apa yang sukar adalah menghasilkan mutu pengambaran yang seolah-olah ianya benar-benar berlaku dan pengambaran yang dilakukan di lokasi sebenar (di dalam filem ini ianya di angkasa). Walaupun filem ini tidak semestinya menyamai keadaan sebenar di angkasa, namun bagi sebuah filem, ia memberikan hasil dan impak yang besar kepada penonton. Video di belakang tabir filem ini boleh ditonton di sini. Link.

Walaupun terdapat filem-filem lain yang juga memberikan pengaruh hebat dalam teknik-teknik penghasilan filem pada masa ianya dihasilkan, apa yang cuba ditampilkan di sini adalah beberapa contoh yang mudah untuk kita lihat bagi mendapatkan gambaran mengenai tajuk kita kali ini.

Seperti yang diketengahkan di dalam artikel sebelum ini, kemajuan industri perfileman bukan sahaja memberikan kebaikan untuk industri hiburan malah turut membantu bidang pendidikan dan kajian untuk bidang-bidang yang lain. Ia juga memberikan peluang kepada penghasil-penghasil filem ini untuk mencuba kaedah baru dalam menghasilkan kualiti penggambaran yang lebih baik.

Walaupun penggunaan komputer telah lama digunakan, namun untuk teknik-teknik perfileman yang akan datang mungkin banyak lagi teknologi baru yang mungkin akan digunakan oleh pengarah-pengarah filem seperti penggunaan AI (Artificial Intelligent), penggunaan format filem yang baru, kaedah pengambaran sendiri dan sebagainya. Apa yang penting, kita perlu sentiasa menyedari bahawa pengubahbaikan sesuatu perkara perlu dilakukan secara berterusan untuk terus mencapai hasil yang terbaik.

Bagaimana Pembangunan Industri Perfileman Menjadi Penting Kepada Kita?

Avatar 2, sebuah filem yang dihasilkan menggunakan pelbagai teknologi perfileman terkini.

Teknologi hiburan adalah jauh berbeza dari apa yang dahulunya biasa kita alami di sekitar tahun 80 an and 90 an. Terdapat beberapa fasa penting dalam perubahan penghasilan filem, teknik penggambaran, teknologi audio dan bagaimana ianya ditayangkan di pawagam. Setiap fasa perubahan ini memberikan kita mutu kualiti bagaimana sesebuah filem ditayangkan di pawagam. Apa yang lebih menarik, tidak seperti dahulu, kini pawagam menjadi tempat di mana ianya lebih dari sekadar menayangkan filem, tidak seperti pada era 80-an dan 90-an. 

Jadi apa yang menarik pada artikel kita kali ini adalah untuk meninjau bagaimana teknologi penghasilan filem dan industri filem menjadi penting kepada kita. Filem yang pada dasarnya dipandang sebagai bertujuan untuk hiburan dan sumbangannya kepada pembangunan kemanusiaan kurang difahami. Namun lebih sekadar dari industri hiburan, teknologi perfileman sebenarnya banyak menyumbang kepada banyak teknologi-teknologi lain dan juga membantu penyelidikan dalam mendokumentasi sesuatu kajian. Teknologi perfileman berkembang seiringan dengan pembangunan teknologi-teknologi lain.

Kamera digital untuk kegunaan komersial adalah berbeza daripada apa yang digunakan untuk menghasilkan video di rumah. Ia juga adalah lebih mahal dan mempunyai kualiti yang lebih baik.

Kesan Budaya: Filem mempunyai keupayaan untuk membentuk dan mencerminkan nilai budaya, kepercayaan dan sikap. Ia juga boleh memainkan peranan dalam membentuk pendapat umum dan menjana wacana sosial dan politik. Filem juga adakalanya menjadi sumber inspirasi dan rujukan bagi mengenali lebih lanjut unsur-unsur lama seperti dalam filem klasik. Ciri-ciri budaya biasa dipaparkan di dalam sesebuah filem yang menjadi rujukan bagi generasi akan datang atau orang luar.

Kesan Ekonomi: Industri filem merupakan penyumbang penting kepada ekonomi global, menjana pendapatan berbilion dolar setiap tahun dan menyediakan pekerjaan untuk beribu-ribu orang. Ia bukan sahaja menjana pendapat bagi para penggiat seni, malah industri penghasilan barangan perfileman, logistik, pengiklanan, dan lain-lain yang terlibat secara tidak langsung. Biasa juga lokasi-lokasi perfileman bertukar menjadi kawasan tarikan pelancong.

Kemajuan Teknologi: Industri filem memacu inovasi teknologi, kerana pembuat filem dan studio sentiasa mencari kaedah baru dan lebih baik untuk menghasilkan dan mengedarkan filem. Ini membawa kepada pembangunan teknologi baharu yang boleh memberi impak yang meluas di luar industri filem. Teknologi filem juga adakalanya digunakan dalam teknologi-teknologi lain seperti industri perkilangan, industri pengiklanan dan penyelidikan seperti yang kita lihat hari ini.

Filem dokumentari banyak membantu kita untuk memahami lebih lanjut mengenai sesuatu isu yang ingin disampaikan.

Pendidikan: Filem mempunyai kuasa untuk mendidik dan memaklumkan orang ramai tentang isu penting dan peristiwa bersejarah, memberikan perspektif yang unik dan menarik tentang dunia. Ia adalah jauh lebih mudah mendapat perhatian berbanding medium pendidikan yang lain seperti buku dan juga pembelajaran di dalam bilik darjah. Malah hari ini medium ini menjadi kaedah paling popular dan mudah diakses dari mana-mana peranti telefon bimbit yang hampir dimiliki oleh semua orang.

Penyebaran maklumat: Ia merupakan kaedah penting semenjak TV dicipta. Kaedah penyebaran maklumat berubah dengan drastik, malah tidak seperti radio, maklumat disalurkan melalui rancangan yang dikenali sebagai berita - di mana waktu tayangannya pula adalah waktu yang paling penting di mana kebiasaannya ia ditontoni oleh seluruh ahli keluarga. Penyebaran maklumat melalui video dapat memberikan gambaran yang lebih tepat berbanding hanya suara/bunyi yang sebelumnya digunakan oleh radio.

Hiburan: Filem ialah sumber hiburan utama untuk berjuta-juta orang di seluruh dunia, menyediakan cara untuk orang ramai melarikan diri dari kehidupan seharian mereka dan mengalami cerita baharu dan menarik. Namun industri perfileman hari ini menjadi industri berbilion ringgit dan merupakan salah satu industri terpenting dunia. Perkembangan teknologi perfileman membolehkan filem-filem yang dahulunya mustahil dihasilkan menjadi kenyataan dan kelihatan seperti dunia sebenar. Ia juga banyak membantu filem-filem berunsur pendidikan dihasilkan seperti memberikan gambaran kehidupan pra-sejarah.

Seterusnya pula mari kita melihat beberapa pencapaian dalam teknologi perfileman yang menghasilkan mutu penggambaran seperti yang kita saksikan pada hari ini. Teknologi ini turut dipengaruhi bagaimana filem-filem dipasarkan dan ditonton oleh pengguna pada hari ini. Pembangunan ini juga seiringan dengan pembangunan teknologi-teknologi lain seperti elektronik, internet, komunikasi, teknologi digital, perkomputeran, industri dan pelbagai lagi yang terlibat secara tidak langsung. 

Kamera digital hari ini boleh mengambil gambar dan juga video pada satu peralatan yang sama.

Sinematografi Digital: Kamera digital telah menggantikan kamera filem tradisional dan telah menjadikan proses penggambaran lebih mudah dan lebih murah. Malah teknologi kamera digital ini membolehkan kamera dimiliki oleh semua orang melalui telefon bimbit membolehkan perkongsian video untuk semua. Kamera aksi seperti Go-Pro, DJI dan Insta 360 membolehkan filem-filem aksi dihasilkan dengan lebih mudah memandangkan saiz kamera yang kecil dan mudah dibawa ke mana-mana.

Teknologi VFX membolehkan penghasilan hasil gambar yang suatu masa dahulu sukar dilakukan.

VFX dan CGI: Kesan visual dan imejan janaan komputer telah menjadi sebahagian besar dalam pembuatan filem moden, membolehkan penciptaan unsur realistik dan fantastik. Kebanyakan filem moden tidak dapat dihasilkan tanpa melibatkan penggunaan kesan CGI ini.  Malah dalam sesetengah filem, kesan CGI digunakan hampir dalam keseluruhan filem.

Teknologi 3D: Teknologi 3D telah menambah dimensi baharu kepada pengalaman menonton, memberikan filem rasa yang lebih mengasyikkan dan interaktif. Kesan CGI tidak lengkap tanpa penggunaan teknologi 3D yang membolehkan filem menghasilkan gambaran yang lebih realistik. Sejak ianya mula digunakan pada pertengahan 1990-an, kini teknologi 3D lebih mudah untuk diakses dan menghasilkan mutu gambaran yang lebih baik.

Penggunaan drone di dalam penggambaran adalah mudah dan murah, Malah teknologi drone hari ini mampu memberikan gambar yang berkualiti.

Teknologi Drone: Drone yang dilengkapi dengan kamera telah mengubah cara tangkapan dari udara, memberikan pembikin filem peluang kreatif baharu. Malah drone membolehkan penggambaran dari udara dapat dihasilkan dengan harga yang lebih murah berbanding dahulunya apabila peralatan seperti crane atau helikopter perlu digunakan. Teknologi drone membolehkan para pembuat filem persendirian juga (YouTube atau Tik Tok) menghasilkan penggambaran udara.

Virtual Production: Penggunaan virtual production telah meningkat sejak beberapa tahun kebelakangan ini, membolehkan pembuat filem membuat pra-visual dan merancang shot dalam persekitaran maya. Berbanding dengan teknologi biasa yang menggunakan skrin hijau, penggunaan virtual production membolehkan filem dihasilkan dengan lebih pantas.

Alat berkuasa AI: Kecerdasan buatan (AI) giat digunakan dalam pelbagai peringkat penghasilan filem, termasuk penulisan skrip, penyuntingan dan reka bentuk bunyi. Ia bukan sahaja mempercepatkan proses kerja-kerja penghasilan sesebuah filem malah memberikan skop yang lebih luas untuk sesebuah topik yang cuba dikupas.

Teknologi HDR memberikan gambar yang lebih berkualiti adalah diinspirasikan oleh pemandangan semulajadi mata manusia.

High Dynamic Range (HDR): Teknologi HDR membolehkan julat warna dan tahap kecerahan yang lebih luas ditangkap, menghasilkan imej yang lebih bertenaga dan seperti hidup. Tidak seperti mata manusia, kamera tradisional hanya dapat mengambil gambar pada skala cahaya yang terhad, manakala mata manusia yang lebih dinamik dapat membezakan padangan untuk yang mempunyai keamatan cahaya yang berbeza. Dengan teknologi HDR, masalah ini dapat diatasi dan menghasilkan mutu gambaran yang lebih menarik dan jelas.

Video 360 darjah: Video 360 darjah membolehkan penonton mengalami pemandangan dari pelbagai sudut, memberikan pengalaman yang lebih mengasyikkan. Teknologi ini bukan sahaja digunakan untuk penghasilan filem malah banyak digunakan untuk lawatan maya untuk muzium atau apa juga bentuk lawatan. Ia juga digunakan dengan meluas dalam Street View untuk Google Maps dan teknologi seumpamanya.

Berbanding teknik biasa, teknik motion capture adalah lebih mudah dan pantas. 

Motion Capture: Teknologi Motion capture membolehkan pembuat filem menangkap dan mendigitalkan persembahan pelakon, yang kemudiannya boleh digunakan untuk menghidupkan watak dalam filem. Ia digunakan secara meluas di dalam filem-filem yang menggunakan CGI untuk menghasilkan watak-watak secara digital. Penggunaan sensor-sensor pada para pelakon membolehkan ianya kemudiannya diubah kepada watak yang dihasilkan secara digital.

Alat Kerjasama Jauh: Alat kolaborasi jauh telah menjadi semakin penting dengan peningkatan kerja jauh (atau dari rumah), membolehkan pembuat filem bekerjasama dan mengerjakan projek dari lokasi yang berbeza. Ini memudahkan lagi bagi mereka yang berkolaborasi secara berasingan atau bagi mereka yang mungkin terlibat dalam beberapa projek dalam satu masa untuk turut sama meyumbangkan tenaga.

Teknologi Penstriman: Peningkatan perkhidmatan penstriman telah memberi kesan yang besar kepada industri filem, mengubah cara filem diedarkan dan digunakan. Ia membolehkan filem di tonton dengan lebih mudah secara dalam talian. Saluran-saluran seperti Netflix, HBO, Amazon dan Apple TV kini boleh dilanggan terus dari seluruh dunia melalui peralatan-peralatan seperti TV, telefon bimbit dan kotak media.

Teknologi perfileman bukan sahaja menghasilkan mutu filem yang baik, malah terdapat banyak perkara yang berlaku disebalik penghasilan penggambaran tersebut.

Tersenarai di atas adalah beberapa contoh kemajuan teknologi perfileman yang telah memainkan peranan dalam membentuk industri pembuatan filem sehingga ke hari ini. Walaupun pada umumnya industri filem lebih dipandang sebagai industri hiburan, banyak sumbangan industri ini dalam pembangunan perkara-perkara lain yang juga penting dalam kehidupan kita. Industri filem juga banyak membangunkan kawasan-kawasan yang menjadi popular sebagai kawasan pelancongan setelah menjadi lokasi-lokasi pembikinan filem. Ia juga memberikan peluang pekerjaan kepada penduduk tempatan.

Maka dengan itu kita perlu melihat sudut perfileman ini secara lebih luas dalam sumbangannya kepada pembangunan kemanusiaan. Kepesatan teknologi mungkin menjadikan teknologi perfileman di masa-masa akan datang jauh berbeza daripada apa yang kita nikmati pada hari ini, namun ia tetap merupakan salah satu industri penting yang perlu diberikan perhatian.