Mengenal Spesis Ikan Paus

Ikan paus 'humpback' keluar daripada air.

Ikan paus biru merupakan haiwan yang paling besar masih menghuni lautan dunia. Walaupun bilangannya semakin berkurangan akibat pemburuan berlebihan namun hari ini pengharaman membunuh mamalia terbesar ini sedikit sebanyak membantu spesis ini untuk berkembang semula. Namun begitu apa yang ingin saya ketengahkan kali ini bukan sahaja bertumpu kepada spesis paus biru malah keseluruhan spesis paus yang mengandungi banyak sekali spesis-spesis lain yang kurang kita ketahui.

Ikan paus biru merupakan spesis terbesar dalam kumpulan paus.

Walaupun ikan paus rata-ratanya bersaiz besar, namun ada juga antara spesis yang bersaiz kecil dan sederhana antaranya adalah ‘pygmy sperm whalesI’ yang hanya bersaiz 3.5 m (11 ft.) Berbanding dengan saiznya juga, ikan paus menjadikan hidupan-hidupan kecil di lautan sebagai sumber makanannya. Terdapat beberapa spesis yang memburu hidupan besar (dari jenis ikan paus bergigi) dan juga yang bersaiz agak besar adalah ‘Sperm Whale’ yang juga menjadikan sotong gergasi sebagai salah satu sumber makanannya.

Dari segi saiz, paus biru boleh mencapai sehingga 30 m (98 ft) dengan berat sehingga 180 tan. Jika keseluruhan spesis digabungkan ia mungkin mencapai jumlah jutaan ekor. Namun sekiranya mengikut spesis ada diantaranya yang mengalami penurunan jumlah drastik akibat pemburuan oleh manusia. Kadar pembiakannya pula adalah sekitar 3% hingga 13% mengikut spesis-spesis tertentu. Manakala jangka hayat ikan paus seperti ‘humpback’ boleh mencecah sehingga 77 tahun berbanding paus ‘bowhead’ yang boleh mencecah sehingga ratusan tahun.

Perbezaan saiz dalam spesis paus-paus 'baleen'.

Pengkelasan paus dibahagikan kepada dua kumpulan utama iaitu jenis ‘Baleen’di mana ikan-ikan paus ini memunyai plat ‘baleen’ berbanding gigi untuk menapis makananya yang terdiri daripada hidupan-hidupan kecil di dalam laut seperti plankton dan krill. Jenis kedua adalah daripada spesis-spesis yang mempunyai gigi seperti Orca, dolphin, sperm whale yang mempunyai gigi dan memburu hidupan yang lebih besar terdiri daripada ikan, sotong, anjing laut dan sebagainya.

Plat 'baleen' yang digunakan untuk menapis makanan pada paus 'baleen'.

Ikan paus boleh didapati di hampir kesemua perairan dunia dalam spesis yang berbeza. Terdapat juga spesis ikan paus (lumba-lumba sungai) yang mendiami sungai-sungai utama seperti sungai Indus, Ganges, Yangtze, Mekong dan juga Amazon. Spesis ikan lumba-lumba air tawar ini merupakan spesis yang paling terancam berbanding spesis-spesis yang lain memandangkan kebanyakan sungai-sungai kediaman mereka semakin tercemar akibat pembangunan.

Berikut adalah jenis-jenis ikan paus yang terdapat di dunia. Perhatikan jumlahnya yang banyak berbanding seperti mana yang kita sangkakan sebelumnya.

Suborder Mysticeti (Baleen whales)
Balaenidae	Balaena	Bowhead whale (B. mysticetus)
	Eubalaena	Southern right whale (E. australis)
	(Right whales)	North Atlantic right whale (E. glacialis)
		North Pacific right whale (E. japonica)
Balaenopteridae	Balaenoptera	Common minke whale (B. acutorostrata)
(Rorquals)		Antarctic minke whale (B. bonaerensis)
		Sei whale (B. borealis)
		Bryde's whale (B. brydei)
		Pygmy Bryde's whale (B. edeni)
		Blue whale (B. musculus)
		Omura's whale (B. omurai)
		Fin whale (B. physalus)
	Megaptera	Humpback whale (M. novaeangliae)
Eschrichtiidae	Eschrichtius	Gray whale (E. robustus)
Neobalaenidae	Caperea	Pygmy right whale (C. marginata)
Suborder Odontoceti (Toothed whales)
Delphinidae	Cephalorhynchus	Commerson's dolphin (C. commersonii)
(Oceanic dolphins)		Chilean dolphin (C. eutropia)
		Haviside's dolphin (C. heavisidii)
		Hector's dolphin (C. hectori)
	Delphinus	Long-beaked common dolphin (D. capensis)
		Short-beaked common dolphin (D. delphis)
	Feresa	Pygmy killer whale (F. attenuata)
	Globicephala	Short-finned pilot whale (G. macrorhynchus)
	(Pilot whales)	Long-finned pilot whale (G. melas)
	Grampus	Risso's dolphin (G. griseus)
	Lagenodelphis	Fraser's dolphin (L. hosei)
	Lagenorhynchus	Atlantic white-sided dolphin (L. acutus)
		White-beaked dolphin (L. albirostris)
		Peale's dolphin (L. australis)
		Hourglass dolphin (L. cruciger)
		Pacific white-sided dolphin (L. obliquidens)
		Dusky dolphin (L. obscurus)
	Lissodelphis	Northern right whale dolphin (L. borealis)
	(Right whale dolphins)	Southern right whale dolphin (L. peronii)
	Orcaella	Irrawaddy dolphin (O. brevirostris)
		Australian snubfin dolphin (O. heinsohni)
	Orcinus	Killer whale (O. orca)
	Peponocephala	Melon-headed whale (P. electra)
	Pseudorca	False killer whale (P. crassidens)
	Sotalia	Tucuxi (S. fluviatilis)
		Costero (S. guianensis)
	Sousa	Indo-Pacific humpback dolphin (S. chinensis)
		Atlantic humpback dolphin (S. teuszii)
	Stenella	Pantropical spotted dolphin (S. attenuata)
		Clymene dolphin (S. clymene)
		Striped dolphin (S. coeruleoalba)
		Atlantic spotted dolphin (S. frontalis)
		Spinner dolphin (S. longirostris)
	Steno	Rough-toothed dolphin (S. bredanensis)
	Tursiops	Indo-Pacific bottlenose dolphin (T. aduncus)
		Burrunan dolphin (T. australis)
		Common bottlenose dolphin (T. truncatus)
Suborder Odontoceti (Toothed whales)
Monodontidae	Delphinapterus	Beluga (D. leucas)
	Monodon	Narwhal (M. monoceros)
Phocoenidae	Neophocaena	Finless porpoise (N. phocaeniodes)
(Porpoises)
	Phocoena	Spectacled porpoise (P. dioptrica)
		Harbor porpoise (P. phocoena)
		Vaquita (P. sinus)
		Burmeister's porpoise (P. spinipinnis)
	Phocoenoides	Dall's porpoise (P. dalli)
Physeteridae	Physeter	Sperm whale (P. macrocephalus)
Kogiidae	Kogia	Pygmy sperm whale (K. breviceps)
		Dwarf sperm whale (K. simus)
Iniidae	Inia	Amazon river dolphin (I. geoffrensis)
Lipotidae	Lipotes	Baiji (L. vexillifer)
Platanistidae	Platanista	Ganges and Indus River dolphin (P. gangetica)
Pontoporiidae	Pontoporia	La Plata dolphin (P. blainvillei)
Ziphiidae	Berardius	Arnoux's beaked whale (B. arnuxii)
(Beaked whales)		Baird's beaked whale (B. bairdii)
	Hyperoodon	Northern bottlenose whale (H. ampullatus)
		Southern bottlenose whale (H. planifrons)
	Indopacetus	Tropical bottlenose whale (I. pacificus)
	Mesoplodon	Sowerby's beaked whale (M. bidens)
	(Mesoplodont	Andrews' beaked whale (M. bowdoini)
	whales)	Hubbs' beaked whale (M. carlhubbsi)
		Blainville's beaked whale (M. densirostris)
		Gervais' beaked whale (M. europaeus)
		Ginkgo-toothed beaked whale (M. ginkgodens)
		Gray's beaked whale (M. grayi)
		Hector's beaked whale (M. hectori)
		Strap-toothed whale (M. layardii)
		True's beaked whale (M. mirus)
		Perrin's beaked whale (M. perrini)
		Pygmy beaked whale (M. peruvianus)
		Stejneger's beaked whale (M. stejnegeri)
		Spade-toothed whale (M. traversii)
	Tasmacetus	Shepherd's beaked whale (T. sheperdi)
	Ziphius	Cuvier's beaked whale (Z. cavirostris)

Setiap spesis ini mempunyai ciri-ciri istimewa tersendiri dan anda mungkin perlu membuat semakan yang terperinci untuk mengetahuinya dengan lebih lanjut. Seperti juga haiwan-haiwan lain, ikan paus juga mempunyai fungsi sendiri dalam mengawal keseimbangan ekosistem. Jadi adalah penting untuk kita sentiasa memastikan haiwan-haiwan ini sentiasa berada dalam jumlah yang seimbang.

Kerang dan Kerang-kerangan

Remis adalah spesis kerangan yang turut dijadikan bahan makanan.

Kerang merupakan antara bahan masakan yang biasa ditemui dalam masakan masyarakat Malaysia dan juga di seluruh dunia. Kerang-kerangan pula adalah spesies kerang lain yang juga mempunyai cengkerang keras seperti kepah, remis, tiram, pepahat, etak-etak, lala, kijing dan pelbagai lagi nama yang diberikan untuk hidupan spesies ini. Walaupun terdapat spesis yang lebih banyak di air masin, terdapat juga spesies yang hidup di air tawar dan air payau.

Kerang dan Ekosistem

Spesies kerang-kerangan (clam) mempunyai fungsi penting di dalam ekosistem hidupan akuatik terutama dalam mengawal kualiti air dengan cara menapis air dari benda organik yang terdapat di dalam air tersebut. Bahan-bahan yang ditapis termasuk phytoplankton, bakteria dan juga fungus. Malah kerang akan menyedut kesemua bahan yang terdapat di dalam air tersebut dan mengasingkan bahan-bahan bukan organik termasuk bahan kimia yang akan dikeluarkan semula sebagai buangan di lantai sungai atau laut.

Oleh kerana spesis ini bergerak dengan perlahan malah ada juga yang kurang bergerak menjadi tempat yang sesuai untuk hidupan lain melekat padanya. Ini menjadikan ia sebahagian daripada tempat hidupan lain untuk melekat dan menyediakan bekalan makanan pada hidupan lain pula seperti ikan, udang dan ketam. Selain itu, dengan melekatkan diri mereka di dasar sungai atau tasik, ia dapat mengurangkan kesan hakisan oleh arus dan menstabilkan permukaan dasar tersebut.

Kerang-kerangan bukan sahaja menjadi sumber makanan kepada manusia. Hidupan-hidupan lain turut menjadikan ia sebagai sumber makanan. Walaupun mempunyai cengkerang yang keras haiwan-haiwan seperti muskrat dan racoon mempunyai kaedah tersendiri untuk mendapatkan isi kerangan ini. Terdapat juga spesies-spesies ikan yang mampu memecahkan cengkerang kerasnya dan anda tentu ingat spesies udang yang mempunyai kemampuan ini (udang mantis shrimp).

Kerang dan Manusia

Oleh kerana kerang lebih mudah diperolehi berbanding hidupan lain yang mampu bergerak, maka ia telah pun menjadi sebahagian daripada bahan makanan manusia sejak ribuan tahun dahulu (daripada bukti yang diperolehi dari tinggalan sejarah) – malah mungkin lebih lama lagi. Penggunaan kerang ini bukan sahaja menjadi bahan makanan malah turut dijadikan sebagai hiasan, mata wang dan juga peralatan untuk kegunaan lain seperti permainan ‘dam’.

Bahan hiasan menggunakan kerangan ini termasuklah untuk dijadikan butang, manik atau bahan hiasan lain seperti birai atau bahan kraftangan. Manakala mutiara pula adalah bahan yang dihasilkan oleh tiram samada yang dibela atau tiram yang liar. Industri penternakan kerangan ini juga adalah antara sumber ekonomi penting selain daripada mengelakkan kepupusan spesies yang diburu secara berlebihan.

Boleh dikatakan kesemua masyarakat di dunia mempunyai resepi tersendiri menggunakan spesies daripada kerangan ini dari Timur (Jepun) hinggalah ke Barat (Amerika) dalam mempelbagaikan jenis masakan yang  menggunakan kerangan sebagai bahan utamanya. Di Malaysia sahaja antara makanan yang popular adalah ‘Char Kway Teow – kerang’, Nasi lemak kerang, rendang kerang, kerang rebus, kerang bakar dan sebagainya. Bagi spesies yang lain juga kepah, lala, etak turut mempunyai resepi masakan masing-masing.

Spesies-spesies Kerangan

Terdapat pelbagai spesis kerangan yang menghuni perairan dari hulu sungai hinggalah ke lautan. Terdapat beberapa spesies antaranya yang biasa dijadikan sebagai sumber makanan oleh manusia atau mudah ditemui.

Kerang Darah (Blood cockle)

Kerang merupakan salah satu makanan popular.

Kerang darah (Anadara granosa) merupakan spesies kerang yang biasa dijumpai di perairan daripada Indo-Pasifik, Afrika Selatan, Asia Tenggara, Australia, Polynesia sehinggalah ke Utara Jepun. Mendapat namanya daripada warna merah yang terdapat di dalamnya. Merupakan bahan makanan popular penduduk di mana kawasan ia boleh didapati.

Mempunyai nilai ekonomi yang tinggi kerang jenis ini dibiakkan di kawasan dataran berlumpur seluas sekitar 100 km² di Daerah Zhejiang, China. Kerang-kerang ini turut dibesarkan di kawasan kuala sungai berhampiran di Daerah Fujian. Kerang jenis ini mudah dipungut daripada lantai sungai di bahagian kuala. Tanpa pengawasan yang baik, jumlahnya mungkin akan berkurangan dengan drastik.

Di Malaysia kerang jenis ini juga merupakan kerang utama yang digunakan dalam pelbagai jenis masakan seperti yang disebutkan di atas. Ia boleh didapati dengan mudah di pasar-pasar dan penjual ikan.

Pepahat (razor  clam)

Pepehat adalah daripada jenis 'razor clam'.

Pepahat adalah satu daripada spesis razor clam yang turut mengandungi pelbagai spesies. Rupa bentuk yang menyerupai pisau cukur ini mudah dikenali. Namun begitu ia merupakan antara spesies kerangan yang mampu menggali lumpur dengan pantas dan menjadikan ia agak sukar untuk diperolehi.

Terdapat pelbagai jenis kerangan jenis ini di seluruh dunia dan ataranya termasuklah ‘jackknife clam’ yang menjadi sebahagian daripada menu makanan manusia. Seperti juga kerang-kerangan yang lain, ia menjadikan pantai pasir berlumpur di teluk dan kuala sebagai kawasan habitat mereka

Ia juga merupakan salah satu hidupan yang mengilhamkan para pereka di Massachusetts Institute of Technology dalam mencipta biomimetic anchor bagi memastikan kabel dasar laut atau pengangkutan air lain dapat dilabuh dengan selamat.

Tiram (Oyster)

Tiram popular sebagai makanan dan juga mutiaranya.

Tiram merupakan salah satu lagi spesis kerangan yang terpenting dalam ekonomi dalam penghasilan bahan hiasan iaitu mutiara dan juga sebagai sumber makanan kepada manusia. Manusia telah menternak tiram sejak lebih daripada 1000 tahun dahulu.

Tiram juga boleh didapati hampir di seluruh dunia dengan pelbagai spesis yang berbeza. Sekiranya anda ingin tahu dengan lebih lanjut mengenai hidupan istimewa ini bolehlah membuat tinjauan di MullusSCANeye yang menjurus kepada kajian mengenai kelakuan terperinci hidupan ini dilakukan oleh sebuah badan dari France.

Walaupun penternakan tiram biasanya bertujuan untuk mendapatkan mutiara, namun begitu ia merupakan bahan makanan yang juga agak popular. Pada awal abad ke-19 tiram terdapat dengan banyak di New York dan menjadi bahan makanan bagi golongan pekerja. Terdapat koloni besar tiram di Pelabuhan New York yang menjadi sumber utama bekalan tiram dunia. Bagaimanapun pengenalan spesies dari luar telah menyebabkan penyakit dan memusnahkan spesies asal tiram tersebut. Ini menyebabkan ia menjadi sukar didapati dan menjadikan harganya semakin mahal.

Bahaya Kerangan

Walaupun kerangan merupakan sumber makanan yang boleh diperolehi dengan mudah dan murah (kecuali spesies yang mahal) para pengguna perlu berhati-hati sebelum menikmati hidangan menggunakan kerangan ini. Kerangan mungkin mengumpul bakteria dan bahan berbahaya di dalam air boleh berpindah kepada manusia yang memakannya.

Antara penyakit yang boleh berpunca daripada memakan makanan kerangan adalah gastroenteritis, septicemia, salmonellosis, hepatitis, cholera, dan typhoid. Jadi sumber di mana kerangan ini diperolehi perlu dipastikan bagi mengelakkan sebarang jangkitan. Ia juga perlu disediakan dengan betul bagi mengelakkan sebarang jangkitan yang boleh berlaku.

Keadaan laut semasa 'pasang merah'.

Fenomena pasang merah atau ‘red tide’ merupakan fenomena pertumbuhan alga yang banyak dan ia adalah beracun kepada hidupan akuatik dan juga boleh menyebabkan keracunan yang dikenali sebagai Paralytic Shellfish Poisoning (PSP). Toksin yang disebabkan oleh pasang merah ini tidak akan terhapus dengan memasak kerangan dengan sempurna – kerana toksin tersebut telah berada di dalam kerang.

Di Malaysia kes yang melibatkan pasang merah ini direkodkan di Sabah pada tahun 1976 yang melibatkan 202 mangsa dan menyebabkan 7 daripadanya maut. Manakala sekali lagi pada tahun 2013 yang meragut 2 nyawa akibat daripada memakan kerangan yang tercemar dengan toksin daripada fenomena pasang merah. Fenomena ini berlaku hampir setiap tahun di kawasan yang berbeza di seluruh dunia.

Begitulah serba sedikit mengenai kerang-kerangan yang dapat dikongsi pada kali ini. Walaupun ia merupakan sejenis haiwan yang mudah diperolehi namun terdapat banyak lagi perkara yang perlu anda ketahui mengenai hidupan unik ini. Adalah dinasihatkan supaya kita dapat mengenali dan memelihara persekitaran bukan sahaja untuk memastikan spesies kerangan terpelihara malah kita sebagai pengguna juga selamat dalam menjadikannya sebagai sumber makanan.

Perubahan dalam Teknologi Penerbangan

NASA X-43 menggunakan enjin scramjet terbang pada kelajuan Mach 9.7 

Setelah lebih 100 tahun berlalu iaitu penerbangan kapal terbang pertama pada tahun 1905 oleh Wright Brothers kapal terbang menjadi salah satu kenderaan yang menjadi tumpuan dengan erti kata lain mengalami perubahan dengan pesat. Pembangunan teknologi lain juga terutama elektronik dan komputer membolehkan lebih banyak perubahan dilakukan dalam masa yang singkat.

Seperti yang kita ketahui antara salah satu ciri kapal terbang yang paling menonjol adalah enjinnya yang juga merupakan nadi utama kepada sesebuah kapal terbang tersebut. Enjin kapal terbang merupkan perkara yang utama dalam menentukan bentuk kapal terbang tersebut bagi memastikan ia mampu terbang dengan baik dan mencapai kelajuan yang diinginkan. Maka kali ini mari kita lihat bagaimana perubahan teknologi kepada enjin kapal terbang mengalami perubahan tersebut.

Enjin Kipas (propeller)

Enjin kipas merupakan enjin pertama yang digunakan untuk memberikan kapal terbang daya yang membolehkannya terus terbang. Ia juga merupakan jenis enjin yang digunakan pada kapal terbang milik Wright Brothers bagi tujuan penerbangan bersejarah tersebut – iaitu seratus tahun dahulu.

Walaupun masih digunakan pada hari ini, enjin ini mengalami perubahan dari segi bahan yang digunakan dan juga jenis enjinnya sendiri yang jauh lebih tahan dan efisyen. Enjin jenis ini amat sesuai bagi kapal terbang bersaiz kecil dan mempunyai kelajuan yang perlahan atau sederhana. Bahan yang diperlukan untuk membuat badan kapal terbang dari jenis ini juga terdiri daripada pelbagai bahan dan tidak memerlukan perubahan yang besar.

Enjin Jet

Enjin turbofan yang digunakan pada jenis pesawat Boeing 747.

Antara perubahan enjin pertama daripada enjin kipas adalah enjin jet yang bolehkan memberikan lebih kuasa tujahan kepada kapal terbang. Enjin jenis ini adalah ilham daripada beberapa perkara yang telah diterokai manusia sejak awal lagi seperti penggunaan belerang pada bunga api yang digunakan oleh masyarakat Cina juga mesin yang dikenali sebagi aeropile.

Mula mendapat tumpuan pada sekitar 1930-an dengan pelbagai rekaan dari jurutera dari seluruh dunia. Perubahan ini amat penting dalam mengatasi keterbatasan enjin kipas dalam memberikan kuasa pada kapal terbang dalam penerbangan berkelajuan tinggi ‘supersonic’.

Hari ini ia merupakan jenis enjin yang paling meluas digunakan termasuk pada pesawat komersil. Apa yang membezakannya adalah saiz enjin sahaja dalam membekalkan kuasa pada kapal terbang dalam pelbagai saiz dan kegunaan. Enjin jenis ini membolehkan kapal terbang beroperasi pada kelajuan tinggi dan juga pada ketinggian yang lebih tinggi juga.

Enjin Roket

SpaceShipOne menggunakan dua jenis enjin untuk penerbangan altitude tinggi.

German merupakan antara negara terawal yang mencipta kapal terbang berinjin roket. Kapal terbang pertama yang mempunyai kelajuan ‘supersonic’ atau yang terbang melebihi kelajuan bunyi adalah Bell X-1 iaitu kapal terbang berenjin roket.

Enjin roket tidak memerlukan kemasukan oksigen daripada luar seperti enjin-enjin biasa seperti kipas dan enjin jet yang membolehkan ia digunakan pada ketinggian yang tinggi dan juga untuk digunakan dalam teknologi aero-angkasa. Malah kapal terbang SpaceShipOne mempunyai kedua-dua jenis enjin dalam membolehkannya melepasi ketinggian yang lebih tingi.

Ramjet dan Scramjet

Merupakan enjin yang tidak memunyai komponen yang bergereak seperti kipas bagi memastikan ia boleh berfungsi untuk kelajuan tinggi melebihi 3 kali ganda kelajuan bunyi atau Mach 3. Walaupun ia mampu terbang pada kelajuan yang amat tinggi enjin jenis ini juga hanya berfungsi pada kelajuan tinggi memerlukan ia dilancarkan dari kapal terbang yang lain. Antara contoh kapal terbang jenis drone yang menggunakan enjin jenis ramjet adalah Lockheed D-21.

Berbeza dengan ramjet, scramjet mampu berfungsi untuk kelajuan penerbangan yang lebih tinggi dengan kemasukan angin pada kelajuan supersonic. Seperti juga ramjet pesawat yang diuji untuk enjin jenis ini adalah NASA X-43 yang dilakukan pada tahun 2004 dengan kelajuan Mach 9.7 atau hampir 7,500 mph (12,100 km/h).

Antara lain-lain enjin kapal terbang termasuklah yang menggunakan enjin elektrik yang dibekalkan menggunakan kuasa daripada batery ataupun solar. Enjin jenis ini akan kebiasaannya akan menggunakan kipas dalam memberikan ia kuasa tujahan.

Jadi itu adalah antara perubahan-perubahan utama dalam teknologi enjin kapal terbang yang memberikan jentera ini evolusi semenjak 100 tahun yang lalu. Berikutan dengan isu-isu semasa seperti pencemaran dan sumber bahan api, kapal terbang untuk masa-masa akan datang sentiasa direka untuk menggunakan kurang bahan api dan mengurangkan pencemaran.

Sejarah Penerbangan Manusia

Lakaran oleh Leonardo da Vinci mengenai konsep penerbangan pada tahun 1485. 

Manusia sememangnya tidak boleh terbang seperti burung tanpa bantuan peralatan atau kenderaan seperti kapal terbang. Namun begitu impian untuk menusia terbang dan menguasai ruang udara telah bermula sejak ribuan tahun dahulu. Sememangnya manusia melihat daripada alam dan belajar bagaimana melakukannya sebagaimana yang dilakukan oleh hidupan yang lain seperti burung, kelawar, serangga ataupun haiwan lain yang hanya meluncur seperti tupai terbang.

Layang-layang merupakan antara pencetus utama mengenai kemampuan manusia untuk terbang. Mula direka di China sejak 400 BC untuk tujuan upucara tertentu dan terdapat juga layang-layang khas untuk tujuan kajian cuaca. Namun begitu layang-layang merupakan petanda utama kepada rekaan-rekaan lain seperti luncur angin (gliders) dan belon udara.

Pada selang masa yang agak jauh iaitu kira-kira pada 1485 pereka tersohor Leornardo da Vinci melakarkan banyak rekaan untuk mesin-mesin terbang antaranya Ornitthopter. Walaupun mesin-mesin ini tidak dihasilkan sepenuhnya, namun rekaan beliau ini masih lagi menjadi pencetus kepada mesin terbang moden seperti helikopter.

Belon udara di Paris pada tahun 1783. 

Rekaan yang betul-betul berjaya membawa manusia ke udara adalah menggunakan belon udara panas. Iaitu pada tahun 1783 dengan belom rekaan oleh Jaseph Michel dan Jacques Etienne di Paris, France. Belon tersebut berjaya mencapai ketinggian 6,000 kaki dan terbang lebih daripada 1 batu. (1 m). Belon tersebut terus digunakan untuk membawa manusia merasai pengalaman berada di atas udara.

Cubaan seterusnya dalam memperbaiki luncur angin (glider) oleh George Cayley antara tahun 1799 – 1850 banyak memberi pengaruh kepada luncur-luncur angin berikutnya dan menemui prinsip-prinsip asas mengenai daya dalam penerbangan. Menghabiskan kira-kira 50 tahun untuk memperbaiki ciri-ciri yang terdapat pada peluncur dengan menambah ekor untuk kestabilan dan juga mengenai daya tambahan bagi membolehkan peluncur terus meluncur dan terbang.

Peluncur oleh Otto Lilienthal dari German.

Menjelang kepada jentera penerbangan moden iaitu pada tahun 1891 Otto Lilienthal iaitu seorang jurutera daripada German yang menghasilkan luncur angin yang lebih earodinamik (aerodynamics) dan mampu terbang untuk jarak yang lebih jauh. Malah kajian beliau yang diterbitkan pada tahun 1889 juga turut menjadi rujukan kepada Wright Brothers dalam rekaan asas mereka.

Walaubagaimanapun beliau akhirnya terlibat dalam kemalangan yang meragut nyawanya sendiri setelah lebih daripada 2,500 penerbangan.

Walaupun akhirnya sebuah jentera terbang terhasil oleh dua orang yang sangat bersemangat untuk menghasilkan mesin terbang iaitu Orville dan Wilber Wright, namun beliau sendiri banyak berusaha dan belajar daripada pengalaman mereka-mereka yag terdahulu sebelum beliau sendiri. Selain daripada Otto Lilienthal, kedua bersaudara ini juga turut mendapat rujukan daripada Octave Chanute yang menghasilkan ‘Progress in Flying Machines’ pada tahun 1894.

Detik bersejarah penerbangan jentera oleh Orville dan Wilber Wright.

Jentera terbang yang pertama dikenali sebagai “Flyer” akhirnya terbang di Big Kill Devil Hill, North Carolina pada 10:35 pagi, pada 17 Disember 1903. Ianya dipandu oleh Orville sendiri di mana jentera tersebut mempunyai berat yang mencapai 600 pound.

Kembali semula ke Dayton, Ohio dam menghabiskan 2 tahun lagi untuk memperbaiki rekaan mereka dan pada penerbangan berikutnya iaitu pada 5 Oktober 1905 Flyer III dapat terbang selama 39 minit dengan jarak sejauh 24 batu dan menjadikan ia sebagai kapal terbang praktikal yang pertama.

Pesawat supersonik Concorde yang diberhentikan sejak tahun 2003.

Banyak lagi perkara yang akan dikupas mengenai keunikan kejayaan sejarah manusia dan penerbangan ini kerana ia merupakan antara rekaan yang membolehkan kepesatan manusia menjadi lebih pantas dan teknologi manusia semakin berkembang. Walaupun penerbangan komersial supersonik concorde telah dibatalkan pada 2003, namun begitu kemungkinan pesawat komersial berkelajuan tinggi akan diperkenalkan semula adalah tinggi.