Makanan merupakan keperluan penting untuk memastikan kita berada dalam keadaan yang sihat dan bertenaga. Namun begitu makanan juga boleh menjadi punca kepada masalah kesihatan seperti keracunan makanan akibat bakteria, makanan tanpa zat (sumber makanan dan juga pemprosesan), mengandungi bahan berbahaya seperti bahan kimia yang mungkin juga digunakan sebagai pewarna dan bahan pengawet. Kebanyakan punca yang menjadikan makanan berbahaya boleh dielakkan sekiranya kita mengetahui punca makanan tersebut, seperti makanan yang telah diproses.
Kali ini kita ingin melihat bagaimana makanan perlu dikendalikan untuk mengurangkan risiko jangkitan bakteria yang boleh mengakibatkan keracunan makanan. Makanan boleh dijangkiti bakteria melalui pelbagai peringkat penyediaan makanan, maka dengan itu ia perlu dikendalikan dengan baik bagi mengelakkan masalah keracunan yang boleh membawa kesan yang sirius.
Berikut adalah beberapa perkara penting yang boleh diberikan perhatian bagi mengurangkan kebarangkalian makanan yang disediakan akan dijangkiti oleh bakteria.
Simpan makanan panas dan makanan sejuk sejuk:
Menyimpan makanan panas makanan panas dan sejuk sejuk adalah amalan penting untuk mencegah penyakit bawaan makanan. Bakteria boleh tumbuh dengan cepat dalam makanan yang tidak disimpan pada suhu yang betul, dan ini boleh menyebabkan keracunan makanan. Prinsip asasnya ialah makanan panas hendaklah disimpan pada suhu 140°F (60°C)atau lebih tinggi, dan makanan sejuk hendaklah disimpan pada suhu 40°F (4°C) atau lebih rendah.
Apabila makanan panas disimpan pada suhu yang betul, ia menghalang bakteria daripada membesar dan membiak. Ini amat penting untuk makanan seperti daging, ayam, dan makanan laut, yang merupakan makanan berisiko tinggi untuk pertumbuhan bakteria. Jika makanan ini tidak disimpan dengan cukup panas, bakteria boleh tumbuh dan menyebabkan penyakit apabila dimakan. Begitu juga, makanan sejuk perlu disimpan pada suhu yang betul untuk mengelakkan pertumbuhan bakteria. Jika makanan tidak disimpan cukup sejuk, bakteria boleh tumbuh dan membiak, yang boleh membawa kepada penyakit. Ini amat penting untuk makanan seperti produk tenusu, telur dan salad berasaskan mayonis, yang juga merupakan makanan berisiko tinggi untuk pertumbuhan bakteria.
Gunakan bekas kedap udara:
Menggunakan bekas kedap udara adalah cara yang berkesan untuk mengekalkan kesegaran dan kualiti makanan di samping mempromosikan keselamatan makanan. Bekas kedap udara membantu menghalang kemasukan udara, lembapan dan bahan cemar lain, yang boleh menyebabkan kerosakan makanan dan pertumbuhan bakteria. Dengan mengekalkan udara dan kelembapan keluar, bekas kedap udara boleh membantu memanjangkan jangka hayat makanan, terutamanya barangan mudah rosak seperti buah-buahan, sayur-sayuran dan daging.
Selain itu, bekas kedap udara juga membantu mengekalkan nilai pemakanan dan rasa makanan. Oksigen dan kelembapan boleh merendahkan kualiti makanan, menyebabkan kehilangan nutrien dan rasa. Bekas kedap udara boleh membantu mengekalkan nilai pemakanan dan rasa makanan, yang amat penting untuk makanan yang disimpan untuk tempoh yang lama. Apabila makanan disimpan dalam bekas kedap udara, ia juga membantu mengurangkan pembaziran dan menjimatkan wang kerana ia boleh disimpan lebih lama.
Selain mengekalkan kualiti makanan, menggunakan bekas kedap udara juga boleh menggalakkan keselamatan makanan. Bekas kedap udara menghalang pertumbuhan bakteria dan mikroorganisma berbahaya lain yang boleh menyebabkan penyakit bawaan makanan. Apabila makanan disimpan dalam bekas kedap udara, ia juga mengurangkan risiko pencemaran silang, yang berlaku apabila bakteria daripada satu bahan makanan merebak ke yang lain. Penyimpanan makanan yang betul dalam bekas kedap udara boleh membantu mencegah penyakit bawaan makanan dan memastikan makanan selamat untuk dimakan.
Simpan daging mentah secara berasingan:
Bahan mentah dan bahan yang perlu di masak perlu dikendalikan dengan betul bagi mengelakkan jangkitan silang. |
Menyimpan daging mentah secara berasingan ialah amalan keselamatan makanan penting yang membantu mencegah pencemaran silang dan penyebaran bakteria berbahaya. Daging mentah, termasuk daging lembu, ayam itik dan daging babi, boleh mengandungi bakteria seperti Salmonella, E. coli, dan Listeria, yang boleh menyebabkan penyakit bawaan makanan jika tidak dikendalikan dengan betul. Apabila daging mentah disimpan dengan makanan sedia untuk dimakan seperti buah-buahan, sayur-sayuran, atau roti, bakteria daripada daging boleh merebak ke makanan lain, meningkatkan risiko penyakit bawaan makanan.
Untuk mengelakkan pencemaran silang, adalah penting untuk menyimpan daging mentah secara berasingan daripada makanan lain. Daging mentah hendaklah disimpan dalam bekas atau bungkusan tertutup untuk mengelakkan sebarang jus atau titisan daripada mencemari makanan lain. Ia juga penting untuk menyimpan daging mentah di rak bawah peti sejuk atau dalam petak berasingan, jauh daripada makanan sedia untuk dimakan. Dengan mengambil langkah ini, anda boleh mengurangkan risiko pencemaran silang dan membantu memastikan makanan anda selamat untuk dimakan.
Tambahan pula, adalah penting untuk membersihkan permukaan yang bersentuhan dengan daging mentah. Papan pemotong, perkakas dan meja hendaklah dibasuh dengan air sabun panas selepas bersentuhan dengan daging mentah. Penyelesaian sanitasi, seperti campuran peluntur dan air, juga boleh digunakan untuk membasmi kuman permukaan. Dengan mengikuti amalan ini, anda boleh membantu mencegah penyebaran bakteria berbahaya dan mengurangkan risiko penyakit bawaan makanan.
Bekas label dan tarikh:
Melabel makanan dengan betul boleh membantu mengenal pasti makanan baik dan rosak dengan lebih mudah. |
Labelkan bekas dengan nama makanan dan tarikh ia disimpan untuk menjejaki berapa lama ia telah berada di dalam peti sejuk. Kebanyakan makanan boleh disimpan dengan selamat di dalam peti sejuk selama 3-4 hari dan di dalam ruang beku selama beberapa bulan.
Pelabelan nama dan tarikh bekas makanan adalah amalan penting untuk menggalakkan keselamatan makanan dan mencegah penyakit bawaan makanan. Apabila makanan disimpan dalam bekas, sukar untuk diingati bila ia disediakan atau berapa lama ia telah disimpan di dalam peti sejuk. Pelabelan bekas dan tarikh boleh membantu mengesan kesegaran dan umur makanan, yang boleh menghalang penggunaan makanan yang rosak atau luput tarikh.
Dengan melabelkan bekas dengan kandungan dan tarikh penyediaan, ia membantu memastikan makanan digunakan dalam jangka masa yang selamat. Ini amat penting untuk barangan mudah rosak seperti daging, produk tenusu dan lebihan makanan, yang mempunyai jangka hayat yang lebih pendek. Dengan mengetahui umur makanan, ia membantu mengurangkan pembaziran dan menjimatkan wang dengan menggunakan makanan sebelum rosak atau menjadi tidak selamat untuk dimakan.
Selain itu, pelabelan bekas dan tarikh juga menggalakkan keselamatan makanan dengan membantu mencegah pencemaran silang. Apabila bekas dilabelkan, lebih mudah untuk memisahkan makanan mentah dan masak, mengurangkan risiko bakteria merebak dari satu item makanan ke item makanan yang lain. Ia juga membantu mengelakkan kekeliruan dan pengambilan makanan secara tidak sengaja yang mungkin mengandungi alergen atau bahan lain yang mungkin dielakkan seseorang. Dengan melabel dan meletakkan tarikh pada bekas, ia adalah cara yang mudah tetapi berkesan untuk menggalakkan keselamatan makanan dan mencegah penyakit bawaan makanan.
Pastikan ruang beku dan ruang sejuk bersih:
Menjaga kebersihan ruang beku dan ruang sejuk adalah penting untuk mengekalkan keselamatan makanan dan mencegah pertumbuhan bakteria yang boleh menyebabkan penyakit bawaan makanan. Dari masa ke masa, tumpahan dan sisa makanan boleh terkumpul di dalam ruang beku dan ruang sejuk, mewujudkan tempat pembiakan bakteria. Pembersihan kerap ruang beku dan ruang sejuk membantu menghapuskan bakteria dan memastikan makanan selamat untuk dimakan.
Untuk memastikan ruang beku dan ruang sejuk bersih, adalah penting untuk bermula dengan mengeluarkan semua makanan dan menyimpannya di dalam peti sejuk. Kemudian, gunakan campuran air suam dan sabun lembut untuk membersihkan rak, laci dan dinding. Elakkan menggunakan span yang kasar atau pembersih kasar yang boleh merosakkan permukaan ruang beku dan ruang sejuk . Selepas dibersihkan, bilas dengan air bersih dan keringkan dengan kain bersih. Ia juga penting untuk membersihkan kedap pintu, kerana ia boleh menampung bakteria dan menghalang pintu daripada mengedap dengan betul, yang boleh menyebabkan suhu meningkat dan merosakkan makanan.
Selain itu, adalah penting untuk kerap mencairkan beku untuk mengelakkan pembentukan ais, yang boleh mengurangkan kecekapan penyejuk beku dan meningkatkan penggunaan tenaga. Nyahbekukan peti sejuk apabila ais setebal 1/4 inci, atau sekali setiap 6 hingga 12 bulan. Untuk mencairkan beku, matikan peti sejuk beku dan biarkan ais cair secara semula jadi atau gunakan pengering rambut atau semangkuk air panas untuk mempercepatkan proses. Selepas nyahbeku, bersihkan peti sejuk seperti yang diterangkan di atas. Dengan mengikuti amalan ini, anda boleh memastikan ruang beku dan ruang sejuk bersih, menghalang pembiakan bakteria dan memastikan makanan anda selamat untuk dimakan.
Jangan membebankan ruang beku dan ruang sejuk:
Penyimpanan berlebihan ruang beku dan ruang sejuk boleh memberi kesan negatif terhadap keselamatan makanan. Peti sejuk dan penyejuk beku berfungsi dengan mengedarkan udara sejuk untuk memastikan suhu di dalam cukup rendah untuk menghalang pertumbuhan bakteria berbahaya. Apabila peti sejuk atau penyejuk beku terlebih muatan, udara tidak dapat beredar dengan betul, menyebabkan sesetengah kawasan menjadi lebih panas dan mewujudkan persekitaran yang menggalakkan untuk pertumbuhan bakteria. Ini boleh menyebabkan kerosakan dan penyakit bawaan makanan.
Penyimpanan berlebihan ruang beku dan ruang sejuk juga boleh menyebabkan turun naik suhu. Apabila pintu dibuka dengan kerap atau apabila terlalu banyak makanan hangat ditambah, ia boleh menyebabkan suhu di dalam meningkat. Ini boleh menyebabkan makanan menjadi lebih cepat rosak dan meningkatkan risiko penyakit bawaan makanan. Ia juga boleh menyebabkan pembakaran beku, di mana makanan kehilangan lembapan dan menjadi kering dan tidak menyelerakan.
Untuk mengelakkan lebihan muatan ruang beku dan ruang sejuk, adalah penting untuk mengekalkan jumlah makanan yang munasabah di dalamnya. Tinggalkan ruang yang cukup untuk udara beredar dan pastikan suhu di dalam kekal dalam julat selamat. Dengan mengikuti amalan ini, anda boleh menghalang pertumbuhan bakteria berbahaya dan memastikan makanan anda kekal selamat untuk dimakan.
Gunakan bekas selamat untuk peti sejuk:
Menggunakan bekas selamat peti sejuk adalah penting untuk keselamatan makanan apabila menyimpan makanan di dalam peti sejuk. Bekas selamat beku direka bentuk untuk menahan suhu rendah tanpa retak atau pecah, yang boleh mengelakkan kebocoran dan pencemaran. Apabila makanan disimpan dalam bekas yang tidak selamat dalam peti sejuk beku, ia boleh menjadi rapuh dan pecah, menyebabkan makanan menjadi terbakar (freezer burn) atau tercemar dalam peti sejuk beku.
Bekas selamat peti sejuk datang dalam pelbagai bahan, seperti plastik, kaca dan aluminium. Apabila memilih bekas, adalah penting untuk memastikan bahawa ia dilabel sebagai selamat beku. Bekas kaca adalah pilihan yang popular kerana ia kukuh dan tidak menyerap bau atau perisa daripada makanan. Bekas plastik juga sesuai, tetapi penting untuk memilih bekas yang dilabel sebagai selamat peti sejuk dan diperbuat daripada bahan bebas BPA. Bekas aluminium foil juga sesuai untuk menyimpan makanan di dalam peti sejuk, tetapi ia harus dilapik dengan bungkus plastik atau kertas peti sejuk untuk mengelakkan peti sejuk terbakar.
Selain menggunakan bekas selamat beku, adalah penting untuk melabel nama dan tarikh pada bekas dengan kandungan dan tarikh penyediaan. Ini membantu untuk mengesan umur makanan dan memastikan ia digunakan dalam jangka masa yang selamat. Dengan menggunakan bekas selamat peti sejuk dan melabelkannya dengan betul, ia adalah cara yang mudah tetapi berkesan untuk menggalakkan keselamatan makanan dan mencegah penyakit bawaan makanan.
Tersebut di atas adalah beberapa langkah yang boleh kita lakukan untuk mengelakkan pertumbuhan bakteria pada bahan makanan. Berikut mari kita ikuti pula beberapa lagi langkah yang boleh diambil sebelum dan selepas proses penyediaan makanan bagi mengelakkan jangkitan bakteria dan juga mengelakkan keracunan makanan.
Langkah-langkah sebelum penyediaan makanan:
Mencuci: Mencuci buah-buahan dan sayur-sayuran dengan air bersih boleh membantu menghilangkan kotoran, bakteria dan racun perosak. Walau bagaimanapun, berhati-hati untuk tidak mencuci daging atau ayam, kerana ini boleh menyebarkan bakteria ke permukaan lain. Mencuci daging atau ayam boleh dilakukan sebaik sahaja sebelum proses memasak dilakukan.
Memasak: Memasak makanan pada suhu yang sesuai boleh membunuh bakteria dan patogen lain yang mungkin ada. Gunakan termometer daging untuk memastikan daging, ayam dan ikan dimasak pada suhu dalaman yang sesuai.
Pempasteuran: Pempasteuran ialah proses memanaskan susu dan cecair lain untuk membunuh bakteria dan patogen lain. Proses ini biasanya digunakan untuk susu, jus, dan minuman lain.
Langkah-langkah selepas proses penyediaan:
Makanan yang telah disediakan masih boleh disimpan dengan pelbagai kaedah untuk menjamin keselamatannya. |
Penyejukan: Penyejukan makanan mudah rosak boleh membantu melambatkan pertumbuhan bakteria dan patogen lain. Simpan makanan mudah rosak di dalam peti sejuk dalam masa dua jam selepas memasak atau membeli.
Pembekuan: Makanan yang dibekukan boleh membantu mengekalkannya untuk jangka masa yang lebih lama. Walau bagaimanapun, pastikan anda menggunakan bekas yang selamat dalam peti sejuk dan labelkannya dengan tarikh untuk memastikan anda menggunakannya sebelum ia terbakar (freezer burn) dalam peti sejuk atau kehilangan kualiti.
Pengetinan: Pengetinan ialah satu proses mengawet makanan dengan memanaskannya pada suhu tinggi dan menutupnya dalam bekas kedap udara. Proses ini boleh membantu membunuh bakteria dan patogen lain dan memelihara makanan untuk jangka masa yang lebih lama.
Penyinaran: Penyinaran ialah proses mendedahkan makanan kepada sinaran mengion untuk membunuh bakteria dan patogen lain. Proses ini boleh membantu memanjangkan jangka hayat makanan dan mengurangkan risiko penyakit bawaan makanan.
Dengan mengambil langkah-langkah di atas, makanan anda akan tahan lebih lama dan kejadian keracunan makanan dapat dikurangkan. Kita perlulah sentiasa berhati-hati dengan memeriksa bahan makanan sebelum ianya dimakan. Periksa makanan dari segi fizikal dan juga memastikan baunya masih lagi segar. Elakkan makanan tercemar kerana bagi kes-kes keracunan makanan yang serius, ia boleh mengakibatkan kesan yang berpanjangan juga menyebabkan kematian.