Bijirin Sumber Makanan Dunia; Jagung (Corn)

Jagung moden kelihatan cantik dan amat tersusun.

Jagung merupakan tanaman yang paling banyak ditanam di seluruh dunia berbanding dengan bijirin-bijirin yang lain. Ini kerana selain menjadi sumber makanan jagung sebenarnya turut digunakan untuk menghasilkan beberapa bahan penting seperti ethanol, makanan haiwan ternakan dan bahan hasil jagung lain seperti kanji jagung (corn starch) dan juga sirap jagung (corn syrup).

Jagung merupakan satu lagi tumbuhan yang telah ditanam dan digunakan oleh manusia sejak ribuan tahun dahulu di bahagian Selatan Mexico iaitu sejak 10,000 tahun dahulu. Ia kemudiannya berkembang ke seluruh dunia dan menjadi sumber makanan penting di bahagian-bahagian lain dunia juga terutamanya di bahagian sub-Sahara Afrika. Jagung merupakan sumber karbohidrat, protein, zat besi, vitamin B dan juga sebahagian mineral yang penting untuk manusia.

Jenis-jenis jagung.

Jagung yang sedang berbunga.

Kawasan tanaman jagung di seluruh dunia.

Sebelum dijadikan sebagai tanaman pertanian oleh manusia, pokok jagung merupakan tumbuhan yang kecil dengan saiz tongkol yang hanya berukuran 25 milimeter. Jumlah tongkol jagung yang dihasilkan oleh sebatang pokok jagung pula hanyalah satu sahaja. Teknik penanaman dan pemilihan baka yang dilakukan oleh para petani sejak dahulu lagi di Benua Amerika Selatan telah menghasilkan jagung yang produktif sebagai sumber tanaman.

Kedatangan pendatang Eropah ke Benua Amerika membawa pulang tanaman jagung ke Eropah dan memperkenalkannya kepada negara-negara lain. Namun begitu pendatang-pendatang Spanish lebih memilih makanan berasaskan gandum berbanding jagung, ubi ataupun kentang. Mereka juga berpendapat memakan makanan seperti penduduk asli ini akan turut menjadikan mereka seperti orang-orang “Indian” tersebut.

Tanaman jagung berjaya ditanam dengan meluas adalah kerana jagung berupaya untuk hidup dalam keadaan cuaca yang pelbagai. Ia pada mulanya ditanam di Sepanyol kemudiannya berkembang ke Itali, Barat Afrika dan merebak ke bahagian-bahagian lain dunia. Ia selain dijadikan sumber makanan utama, turut digunakan sebagai makanan haiwan ternakan, malah turut digunakan untuk menghasilkan minyak dan juga minuman seperti “bourbon whiskey”.

Ladang jagung yang luas.

Penggunaan mesin amat penting.

Saiz mesin dengan keupayaan tinggi.

Hari ini baka tanaman jagung boleh mencapai sehingga 3 meter tinggi, malah ada juga baka semula jadi yang mampu mencecah sehingga 12 meter. Sebatang pokok jagung mengandungi kira-kira 20 pusat dengan jarak antaranya adalah 18 cm. Pada setiap pusat ini pula terdapat sehelai daun dengan keluasan 9 cm lebar dengan kepanjangan 120 cm.

Jagung-jagung moden ditanam untuk beberapa tujuan dan terdapat 6 jenis utama jagung iaitu  jagung lembut (dent corn), jagung keras (flint corn), pod corn, popcorn, jagung untuk tepung (flour corn), dan jagung manis (sweet corn). Antara jagung-jagung ini antara yang popular adalah jagung ‘popcorn’, yang digunakan untuk menghasilkan ‘popcorn’, dan juga jagung manis yang biasanya digunakan untuk menghasilkan jagung rebus yang boleh terus dimakan begitu sahaja. Manakala terdapat juga spesies jagung yang jarang dikenali seperti jagung biru (blue corn) misalnya.

'Blue corn' hanya ditanam di kawasan tertentu.

Jagung bakar antara hidangan menarik.

'Sweetcorn soup'.

'Cactus and corn salsa'.

Adapun jagung yang ditanam secara komersial, lebih bertujuan untuk menghasilkan keperluan industri seperti penghasilan bahan makanan kanji jagung (corn starch) dan juga sirap jagung (corn syrup). Manakala ia juga penting dalam menghasilkan sumber makanan haiwan ternakan selain digunakan untuk menghasilkan minyak jagung dan juga dalam penghasilan bahan bakar ethanol. Penghasilan ethanol menggunakan jagung ini juga merupakan antara penyumbang utama kepada permintaan tinggi untuk hasil tanaman ini.

Seperti juga tanaman gandum, tanaman jagung turut dibantu oleh penggunaan-penggunaan mesin moden. Teknik tanaman dan pembakaan yang baik juga merupakan antara faktor penting yang membolehkan jagung berjaya menjadi tanaman yang paling banyak ditanam di seluruh dunia. Malah potensi jagung mungkin masih belum diteroka sepenuhnya. Jadi sekiranya anda berminat mungkin masih belum terlambat untuk anda mengenali tumbuhan unik ini untuk diusahakan sebagai sebahagian daripada tanaman anda.

Bijirin Sumber Makanan Dunia; Kacang Soya (Soybeans)

Kacang soya merupakan tanaman berasal dari Timur Asia.

Kacang Soya merupakan antara makanan berbentuk bijirin yang telah lama digunakan oleh masyarakat dunia. Ia berasal dari bahagian Timur Asia. Walaupun ia tidak sepenting beras yang menjadi makanan asasi penduduk Asia, kacang soya digunakan dalam kebanyakan bahan makanan. Ia bagaimanapun menjadi antara sumber tanaman penting di bahagian Utara Amerika.

Kacang soya (Glycine max), merupakan tumbuhan spesies kekacang (legume) seperti kacang panjang, kacang hijau, kacang buncis, kacang peas, kacang tanah dan juga kacang-kacang yang lain. Ia bagaimanapun turut tersenarai sebagai bijirin berminyak (oilseed), berbanding sebagai bijirin biasa. Merupakan antara tanaman penting bagi Amerika Syarikat (United States) yang menjadi pengeluar utama kacang soya dunia iaitu sekitar 32% (2016) dan diikuti dengan Brazil sebanyak 31%.

Kegunaan kacang soya bukan sahaja digunakan sebagai sumber makanan seperti di Asia. Ia malah dijadikan sebagai sumber makanan haiwan yang penting, bagi membekalkan protein. Selain itu juga ia digunakan dengan meluas di dalam industri makanan dalam menyediakan bahan seperti minyak, susu kacang soya bagi menggantikan susu dari sumber tenusu, dan pelbagai kegunaan lagi sehingga kepada hampas kacang soya sendiri.

Ladang kacang soya komersil.

Edamame merupakan satu lagi makanan dari kacang soya segar.

Kacang yang telah matang dan sesuai untuk dituai.

Sementara itu di Asia, kacang soya masih lagi digunakan dalam makanan-makanan tradisi seperti tempeh, kicap soya (soy sauce), taucu, natto, taufu, fucuk tauhu, miso, okara dan macam-macam lagi. Penyediaan tradisi ini juga dikatakan merupakan kaedah terbaik penggunaan kacang soya iaitu melalui kaedah penapaian dan pemeraman yang menjadikan ianya lebih sesuai untuk diambil sebagai sumber makanan. Kacang soya dikatakan tidak sesuai digunakan secara terus sebaliknya perlu melalui proses-proses tertentu bagi mengurangkan kesan toksin yang semula jadi yang terdapat di dalam kacang soya.

Namun begitu penggunaan kacang soya bagi penghasilan minyak dan sebagai sumber makanan haiwan adalah satu penggunaan kacang soya yang baik. Hanya ianya tidak sesuai digunakan secara terus, tambahan pula kebanyakan kacang soya yang dihasilkan di US merupakan kacang soya yang dihasilkan secara GMO (genetically modified organism) yang berisiko dari segi pelbagai aspek.

Taugeh kasar merupakan tunas daripada kacang soya.

Kari kacang soya berasal dari India/Bangladesh.

Makanan dari Korea menggunakan kacang soya.

Apa yang ingin ditekankan di sini ialah, kacang soya masih lagi merupakan antara sumber makanan dan tanaman penting yang boleh diusahakan oleh para petani. Selain mempunyai nilai pasaran, ia juga berupaya mengembalikan kesuburan tanah - seperti juga tumbuhan kekacang yang lain dengan mengembalikan keseimbangan nitrogen di dalam tanah.

Kacang soya merupakan sumber makanan tradisi yang penuh khasiat yang perlu dikekalkan seperti tempah, tauhu, fucuk tauhu dan sebagainya kerana ini merupakan kaedah penggunaan kacang soya yang lebih baik berbanding dengan kaedah penggunaan yang diamalkan di dalam dunia moden. Jadi, sebagai penduduk Asia yang telah lama menggunakan kacang soya sebagai sumber makanan, kita perlulah mengekalkannya sebagai salah satu bahan tanaman penting.

Perkara Menarik Mengenai Kacang Kelo - Moringa Oleifera

Moringa oleifera atau kacang kelo - bunga dan daunnya.

Kacang kelo (Moringa oleifera) atau lebih dikenali sebagai “murungai” di dalam bahasa Malayalam di mana ianya banyak tumbuh juga merupakan satu lagi tanaman yang menjadi sumber makanan penting kepada masyarakat tempatan. Walaupun ianya lebih popular di kalangan masyarakat India, namun apabila anda mengenalinya, anda juga mungkin tertarik untuk mencuba sayuran daripada daun ataupun buahnya nanti.

Kacang kelo mempunyai pelbagai nama di mana sahaja ianya tumbuh kerana ia merupakan sumber makanan penting. Jadi ia mempunyai lebih daripada 400 nama di seluruh dunia. Pokoknya yang mudah ditanam dan tahan cuaca ini menjadikan ia sebagai tanaman yang sesuai samada untuk tujuan hiasan, teduhan ataupun sekadar untuk megelakkan hakisan. Namun begitu, kacang kelo tumbuh di kawasan di mana penduduknya amat memerlukan sumber manakan yang berkhasiat, dan sememangnya tumbuhan ini mempunyai khasiat yang amat diperlukan.

Kawasan di mana moriga tumbuh.

Ia boleh ditanam membentuk pagar di sekeliling rumah.

Secara kasarnya khasiat tumbuhan ini sebagai sumber makanan adalah seperti berikut;

• Ia mengandungi 7 kali ganda Vitamin C berbanding oren.
• Ia mengandungi 4 kali ganda Vitamin A berbanding lobak merah (carrots).
• Ia mengandungi 4 kali ganda Kalsium berbanding susu lembu.
• Ia mengandungi 3 kali ganda Potassium berbanding pisang.
• Ia mengandungi 2 kali ganda Protein berbanding yogurt.

Sudah semestinya ia turut mengandungi pelbagai lagi khasiat pemakanan dalam kuantiti-kuantiti yang banyak. Walaupun ia bukanlah tumbuhan ‘magik’, tapi sebagai sumber makanan di kawasan di mana ia tumbuh, sudah sememangnya ia perlu digunakan sebaik mungkin bagi membekalkan sumber khasiat.

Pokok ini tidaklah bersaiz terlalu besar dan  mudah dijaga.

Kacang moringa yang dijual di pasar.

Kacangnya dari dekat.

Bahagian-bahagian tumbuhan ini yang digunakan sebagai makanan adalah daun dan buahnya. Setiap masyarakat mempunyai kaedah masing-masing menyediakan makanan daripada daun dan buahnya ini. Sebagai contoh di India ia digunakan di dalam kari sepertimana kacang dal ataupun sebagai sebahagian campuran bersama-sama dal. Di Myanmar juga ia digunakan dalam masakan yang berkuah seperti sup dikenali sebagai “dunt-dalun chin-yei”, yang menggunakan buahnya. Buahnya juga popular sebagai masakan di negara-negara lain seperti Indonesia, Philippines, Thailand dan Cambodia. Malah di negara-negara lain juga ia turut digunakan sebagai makanan.

Selain sebagai makanan, buahnya juga digunakan untuk menghasilkan minyak yang dikenali sebagai “ben oil”, yang mana dulunya digunakan sebagai asas dalam pembuatan minyak wangi. Minyak ini digunakan bukan sahaja kerana ia tidak mempuyai bau yang kuat, malah boleh disimpan untuk tempoh yang lama.

Hampas daripada perahan buahnya ini masih boleh digunakan untuk tujuan merawat air selain digunakan sebagai baja. Hampas daripada buahnya membantu kotoran di dalam air untuk menggumpal dan memudahkan proses penapisan atau membentuk mendakan.

Masakan “dunt-dalun chin-yei” dari Myanmar.

Masakan yang menggunakan daun moringa.

Pokoknya juga adakalanya ditanam untuk tujuan mengelakkan hakisan seperti di Haiti. Manakala di Taiwan pula ianya ditanam di  World Vegetable Center, sebagai kajian untuk tumbuh-tumbuhan yang dijadikan makanan. Manakala bagi penduduk di Odisha di Selatan India, tumbuhan ini ditanam sebagai pagar rumah, dalam masa yang sama turut membekalkan sumber makanan.

Jadi sekarang tahulah kita betapa istimewanya tumbuhan ini. Sekiranya anda mempunyai kawasan rumah yang masih boleh ditanam dengan pokok, bolehlah dilapangkan sedikit untuk membolehkan pokok ini ditanam. Ini kerana masih terdapat pelbagai lagi kebaikan pokok ini yang tidak dapat dimuatkan di sini. Maka sekiranya anda berminat bolehlah mencarinya sendiri melalui internet, ataupun boleh ajukan sebarang pertanyaan untuk dimuatkan ke dalam artikel yang berikutnya.

Mengenali Kacang Dan Kekacang

Chestnut, merupakan antara kacang yang biasa digunakan dalam coklat.

Kacang dan kekacang mempunyai nama yang hampir sama, namun dalam istilah botani ianya memberi mana yang lebih luas. Malah dalam mengenali keluarga kekacang ini membolehkan kita membezakan antara jenis kekacang yang biasa kia gunakan di dalam masakan dan juga sebagai makanan. Kacang dan kekacang mengandungi khasiat pemakanan yang tinggi termasuk protein yang kurang pada jenis sayur-sayuran lain.

Kacang (nuts) dan kekacang (legume) merupakan dua kumpulan jenis kacang yang mudah dijumpai. Namun begitu kebiasaannya kacang (nuts) adalah lebih mahal, memandangkan ia sukar didapati tidak seperti kekacang (legume) yang kebanyakannya dianggap seperti sayur-sayuran.

Antara jenis-jenis kacang.

Pine nut juga merrpakan sebahagian jenis nut.

Walapun terdapat sedikit perbezaan dalam pengistilahan nama yang digunakan untuk kumpulan kekacang (nuts), namun secara umumnya ia diterima pakai untuk sebahagian besar kacang seperti berikut;

- Almond (badam) – merupakan biji daripada buah kump. ‘drupe’; buah dengan isi seperti mangga.

- Brazil nut – biji daripada kapsul (seperti vanilla).

- Candlenut (buah keras) – merupakan biji.

- Cashew (gajus) – merupakan biji.

- Macadamia – merupakan isi (kernal) dari buah jenis ‘follicle’.

- Malabar chestnut

- Pecan (kacang parang)

- Mongogo

- Peanut (kacang tanah) – biji dari jenis kekacang (legume); dari keluarga Fabaceae. ***

- Pine nut – biji bagi beberapa jenis spesis pine (corniferous).

- Pistachio – juga merupakan dari jenis ‘thin-shelled drupe’.

- Walnut – biji bagi buah kump. ‘drupe’, juga seperti badam.

- Yeheb nut – biji bagi tumbuhan padang pasir, Cordeauxia edulis.

Kacang tanah adalah dari kumpulan legume yang mana kebanyakannya digunakan sebagai sayur-sayuran. Namun kacang tanah adakalanya dinikmati seperti kacang lain kerana teksturnya yang menyerupai kacang dari jenis (nuts) yang lebih keras dan ranggup.

Sebelum kita melihat beberapa jenis contoh legume pula mari kita lihat terlebih dahulu mengenai khasiat pemakanan bagi beberapa jenis kekacang di atas;

Name	Protein	Total Fat		Saturated Fat	Polyunsaturated Fat	Monounsaturated Fat	Carbohydrate
Almonds	21.26	50.64	3.881		12.214	32.155	28.1
Peanuts	23.68	49.66	6.893		15.694	24.64	26.66
Pistachio	20.61	44.44	5.44		13.455	23.319	34.95
Walnuts	15.23	65.21	6.126		47.174	8.933	19.56

Kekacang dari jenis legume ini jauh lebih banyak kerana ia digunakan sebagai sayur-sayuran dan biasa digunakan di dalam masakan. Malah termasuk di dalam kumpulan kekacang juga adalah daripada tumbuhan yang tidak digunakan sebagai sayuran pula namun turut menghasilkan biji kekacang yang dikenali sebagai ‘pulse’.

Kekacang ini mempunyai pelbagai fungsi selain daripada untuk kegunaan sumber makanan manusia ia juga digunakan untuk kegunaan binatang ternakan, atau penggalak tanah untuk meningkatkan kesuburan tanah. Berikut adalah sebahagian kumpulan utama kekacang dari jenis legume; alfalfa, clover, peas, beans, lentils, lupins, mesquite, carob, soybeans, peanut (kacang tanah) dan tamarind (asam jawa). Sekiranya disenaraikan kesemua jenis legume ini ia mungkin menghasilkan satu senarai yang panjang .

Legume terdiri daripada kumpulan kekacang yang lebih besar.

Kacang tanah juga terdiri daripada kumpulan tumbuhan jenis ini. 

Tumbuhan legume turut meliputi tumbuhan-tumbuhan kekacang yang lain yang juga digunakan sebagai tanaman litup bumi untuk mengelakkan hakisan tanah. Ia juga boleh mengembalikan kesuburan tanah melalui tindakan bakteria pengikat nitrogen pada akarnya.

Makanan berasaskan kacang (nuts) sesuai dijadikan makanan tambahan untuk menggantikan snek yang jauh lebih menyihatkan. Bagi mereka yang biasa mengambil kacang (nuts) ini mempunyai kebarangkalian yang lebih rendah dalam menghidap coronary heart disease (CHD). Ia mengandungi mengandungi pelbagai khasiat untuk membantu tahap kesihatan yang baik terutama yang melibatkan darah dan jantung. Ia juga turut membantu sistem saraf dan otak untuk berfungsi dengan lebih baik. Makanan snek kacang (nuts) ini patut dijadikan pilihan bagi menggantikan makanan ringan yang kurang menyihatkan.