Bagaimana Pokok Mempengaruhi Cuaca?

Tentu anda dapat bayangkan betapa nyamannya berada di bawah pokok ini.

Kawasan berpokok biasanya memberikan keadaan yang tenang dengan udara yang menyamankan. Sehubungan itu kawasan-kawasan taman dan pusat peranginan biasanya menggunakan pokok-pokok bukan sahaja untuk mencantikkan kawasan tersebut, malah pokok-pokok tersebut turut mempengaruhi keadaan di sesuatu kawasan.

Mungkin kita tidak menyedari bahawa kawasan hutan (yang dipenuhi pokok) hanya meliputi 30% daripada keluasan tanah di bumi. Kawasan-kawasan ini pula terletak terutamanya di beberapa negara seperti United States, Canada, Russia, Brazil, China, Australia, Republik Congo, Indonesia, Peru dan India. Di negara-negara lain keluasan hutan semakin berkurangan.

Kawasan-kawasan hutan di seluruh dunia.

Bukan mudah untuk memulihkan tanah yang telah terdedah.

Selain daripada mempengaruhi keadaan cuaca, pokok-pokok mempunyai pelbagai fungsi kepada manusia sejak sekian lama. Ini termasuk memberikan sumber untuk bahan binaan, makanan, getah, minyak, ubatan, serat dan sebagainya. Pokok-pokok juga merupakan tempat di mana hidupan lain bergantung untuk hidup dalam mendapatkan sumber makanan dan sebagai perlindungan.

Keupayaan pokok untuk mengawal keadaan cuaca dapat dilihat dengan jelas. Jadi, pada skala yang besar, kesannya menjadi lebih ketara. Maka proses pembangunan sesuatu kawasan perlu dirancang dengan teliti bagi mengelakkan kehilangan pokok secara besar-besaran dalam masa yang singkat. Kehilangan pokok-pokok bukan sahaja menyebabkan tanah terdedah kepada panas matahari. Ia akan menyebabkan hakisan, kehilangan nutrient di dalam tanah dan seterusnya menyebabkan kawasan tersebut menjadi kawasan padang pasir.

Pokok-pokok pada skala besar akan mempengaruhi iklim dan pada masa yang sama turut mempengaruhi keadaan cuaca. Secara kasarnya, pokok-pokok mempengaruhi keadaan ini dengan 3 cara iaitu; menurunkan suhu persekitaran, mengurangkan penggunaan tenaga (untuk penyejukan) dan juga mengurangkan kesan pencemaran di dalam udara.

Transpirasi, proses perpeluhan pada tumbuhan yang membebaskan wap air ke udara.

Penanaman pokok disekitar rumah mengurangkan kos penyejukan.

Bahang panas matahari akan ditapis oleh lapisan-lapisan daun daripada pokok. Ia akan disejukkan lagi oleh wap air yang dibebaskan oleh pokok melalui proses “evapotranspiration”. Iaitu gabungan proses “evaporation” (sejatan) dan juga “transpiration” (transpirasi). Proses ini berlaku sepanjang hari terutamanya apabila terdapat sumber cahaya matahari dan jumlah air yang cukup (yang diserap oleh akar pokok). Oleh kerana wap air ini terlalu halus, maka kita tidak menyedarinya melainkan merasa nyaman sewaktu berada di bawah pokok yang rendang.  Bagi sepohon pokok yang besar sebagai contoh: pohon oak, akan membebaskan sehingga 40,000 gallon air ke atmosfera setahun melalalui proses transpirasi.

Selain daripada membebaskan wap air, pokok-pokok dapat mengelakkan cahaya matahari daripada terus mengenai rumah anda. Ini dapat mengurangkan lagi suhu panas di dalam rumah. Ia juga mengelakkan tiupan angin kuat daripada terus memasuki rumah yang mungkin menyebabkan anda terpaksa menutup pintu dan tingkap rumah sepanjang masa. Kawasan rumah yang dipenuhi oleh pokok-pokok dan rumput pula dapat mengelakkan haba yang dipantulkan daripada permukaan tanah atau bahang daripada permukaan yang tidak ditumbuhi sebarang tumbuhan.

Jadi sekiranya anda ingin memiliki persekitaran yang nyaman dan bersih, pastikan anda menghargai tumbuh-tumbuhan di sekeliling anda. Amat mudah bagi kita manusia untuk memusnahkan sesuatu tumbuhan ataupun hidupan, namun begitu kita tidak mampu untuk menjamin bahawa kita mampu untuk menggantikannya semula. Fikir-fikirkan!

Kesan Gerhana Kepada Cuaca Global

Fenomena gerhana matahari penuh. 

Gerhana merupakan fenomena alam yang amat menarik perhatian sejak dahulu lagi. Ia menimbulkan pelbagai reaksi manusia mengikut adat, budaya, masyarakat dan agama. Kesemua manusia mempunyai pandangan berbeza-beza terhadap kesan gerhana dan kesan yang diakibatkannya. Apa pendapat anda sebelum meneruskan bacaan ini?

Kesan gerhana secara global adalah disebabkan penurunan suhu bagi kawasan yang dilindungi oleh bulan, di mana bayang matahari akan melaluinya semasa tempoh gerhana matahari berlaku. I menjadi tanda tanya bagi kita sehingga kesan ini dapat dilihat dengan jelas melalui kesan penurunan suhu yang diukur pada August 1999.

Pada tahun tersebut Dr Suzanne Gray dari University of Reading yang melakukan pengamatan penurunan suhu yang berlaku bagi fenomena gerhana di Selatan England. Fenomena tersebut jelas menunjukkan berubahan kepada tekanan udara yang menyebabkan berlakunya perubahan arah angin.

Keputusan menunjukkan penurunan purata sebanyak 0.7 meter sesaat bagi kawasan-kawasan yang tidak diliputi awan, manakala arah angin berubah melawan arah putaran jam dengan suhu 17°C  pula. Kesan gerhana ini juga menyebabkan arah angin dari arah Timur dan penurunan suhu sebanyak 17°C 

Super computer seperti Cray, Luna dan Surge digunakan untuk kaji cuaca.

Kedudukan bulan dan matahari semasa fenomena gerhana.

Masyarakat dunia mempunyai pelbagai andaian mengenai gerhana matahari.

.

Perubahan ini dapat dilihat dengan ketara dengan model lengkap ‘ramalan cuaca’ sekiranya tiada fenomena gerhana berlaku. Ini kerana dengan adanya ‘high-resolution weather forecast models’ merupakan salah satu teknologi yang dimiliki, kesan yang disebabkan oleh gerhana ini dapat dilihat dengan jelas.

Bagi masyarakat dunia sejak dahulu lagi mengaitkan pelbagai perkara dalam menerangkan mengenai fenomena gerhana matahari mahupun bulan. Ada yang mengatakan ianya dimakan oleh beruang yang besar bagi orang-orang asli di bahagian Amerika Utara. Manakala bagi orang-orang Greek pula ia memberikan petunjuk mengenai kemarahan Tuhan dan petanda bagi kedatangan bencana dan kemusnahan.

Peralatan yang betul diperlukan untuk melihat gerhana.

Penapis cahaya yang cukup untuk menjaga keselamatan pemerhati.

Tidak kurang juga di bahagian Timur seperti di China, India, Asia Tenggara yang mempunyai kepercayaan masing-masing. Ia juga menimbulkan pelbagai reaksi seperti melakukan sembahyang tertentu, pemujaan tertentu dan adakala mengorbankan manusia dan sebagainya.

Kesan gerhana dan cuaca ini amat menarik kerana di dalam kajian di atas gerhana adalah berlaku di kawasan yang bersuhu sejuk. Namun apabila ia berlaku di kawasan bersuhu panas seperti benua Afrika pada waktu tengahari, ia akan membawa impak yang lebih jelas untuk diperhatikan. Sama-sama kita memerhati untuk memahami tentang fenomena di sekeliling kita.

Kemahiran Asas Mengenal Awan

Awan memberikan banyak petunjuk berkenaan cuaca.

Awan merupakan petanda awal mengenai keadaan cuaca samada cerah, mendung, hujan, dan ribut yang akan berlaku. Mengenal pasti awan merupakan perkara yang paling asas dalam meteorology dan sebagai ‘survival skills’ yang perlu ada bagi setiap orang. Mengenal pasti awan bukanlah satu perkara yang sukar kerana hanya memerlukan sedikit penelitian.

Awan terbentuk daripada titisan-titisan wap air yang tersejat daripada permukaan bumi (laut, sungai, tasik, dan seluruh permukaan bumi). Wap air dibawa tinggi ke atas atmosfera disebabkan oleh beberapa faktor iaitu ‘convective’, ‘orographic’ dan juga ‘frontal lifting’. Ia adalah proses yang berlaku dalam skala yang amat besar – jadi anda perlu melihat semua faktor tersebut dengan lebih dekat untuk memahaminya dengan lebih lanjut.

Wap air yang terkandung di dalam udara memerlukan partikel yang bertindak sebagai ‘condensation nuclei ’yang boleh terdiri daripada habuk, dan partikel-partikel mikroskopik daripada garam ataupun kotoran. Apabila wap air ini mencapai ketepuan, awan akan terbentuk dan boleh dilihat. Semua awan terbentuk di dalam lapisan ‘troposphere’, iaitu lapisan yang paling bawah di dalam atmosfera bumi. Hanya sebahagian daripada wap air ini dikatakan melepasi sehingga ke lapisan stratosphere dan mesosfera yag adakalanya membentuk awan nipis sekiranya suhu berkeadaan sejuk.

Manusia memberikan nama-nama untuk jenis-jenis awan yang berlainan.

Bentuk awan 'lenticular' yang amat cantik

Pengkelasan awan dimulakan oleh Luke Howard, iaitu seorang ‘pharmacist’ dan merupakan ‘meteorologist’ amatur pada tahun 1803. Beliau menghasilkan buku yang bertajuk “The Modifications of Clouds”, menamakan beberapa jenis awan melalui pemerhatiannya. Pengkelasan dan ‘terms’ yang digunakan juga adalah dipersetujui oleh komuniti meteorologi yang digunakan sehingga hari ini.

Pengkelasan daripada Luke Horward ini kemudiannya dilengkapkan lagi oleh  World Meteorological Organization (WMO) yang kemudiannya membahagikan awan-awan tersebut kepada 10 kelas utama yang juga dipanggil ‘genera’. Pengkelasan utama awan-awan ini adalah mengikut ketinggian awan-awan tersebut boleh didapati iaitu:- cloud low (CL); awan rendah , cloud medium (CM); awan pertengahan  and cloud high (CH); awan tinggi.

Ketinggian Awan (ft)	Jenis Awan
High Clouds (CH) – awan tinggi
Biasanya berada pada ketinggian 20,000 kaki dan ke atas.	* Cirrus
	* Cirrocumulus
	* Cirrostratus
Medium Clouds (CM) – awan pertengahan
Kebiasaannya berada di antara ketinggian 6,500 dan 20,000 kaki.	* Altocumulus
	* Altostratus
	* Nimbostratus
Low Clouds (CL) – awan rendah
Kebiasaannya terdapat pada ketinggian 6,500 kaki dan ke bawah.	* Stratocumulus
	* Stratus
	* Cumulus
	* Cumulonimbus

Sebahagian dari jenis awan cirrus - cirrus spissatus undulatus.

Contoh lain awan cirrus.

Secara ringkasnya nama-nama awan dikelaskan seperti beriut:

Stratus/strato – rata/berlapis dan lebih sekata

Cumuls/cumulo – berketul/membonjol, seperti bunga kobis

Cirrus/cirro – berada tinggi/nipis

Alto – aras pertengahan

Nimbus/nimbo – awan yang membawa hujan

Kehadiran awan boleh menandakan tentang keadaan cuaca yang akan berlaku. Namun kemahiran ini perlulah dipelajari dengan teliti untuk mendapatkan ketepatan yang lebih baik kerana ia bersifat ramalan seperti yang sering diperingatkan kepada kita iaitu “mendung tidak bererti akan hujan”.

Stratocumulus cumulogenitus.

Awan cumulonimbus yang mengandungi hujan.

Sekiranya anda berminat untuk mempellajari lebih mendalam mengenai awan anda bolehlah memuat turun panduan untuk mengenal awan ini dari Met Office, UK di sini. Di dalam panduan tersebut terdapat senarai awan-awan yang mudah dikesan dan mengenali sifat-sifanya degan lebih tepat.

Aktiviti mengenal awan adalah antara aktiviti yang menarik untuk dilakukan bersama rakan-rakan dan keluarga. Ia juga merupakan kemahiran asas bagi para nelayan, petani, peminat sukan aktiviti luar dan sebagainya.

Bila Salji Turun Di Vietnam

Salji yang turun di Sa Pa, Vietnam

Memang salji biasa turun di Vietnam kerana Vietnam merupakan satu negara yang besar yang mengunjur dari Selatan ke Utara dan bersempadan dengan negara China. Terdapat bahagian-bahagian daerah di Vietnam yang mempunyai suhu di bawah takat beku pada musim sejuknya dengan suhu purata di sehingga -2.2°C pada bulan-bulan Desember dan Januari.

Kawasan penanaman padi di lereng bukit dipenuhi salji

Daerah yang terkenal di Vietnam dengan suhu sejuk ini lebih dikenali sebagai Sa Pa terletak di Utara Vietnam (22°21’N 103°52’E) dan terletak kira-kira 3,143 meter dari aras laut, manakala Bandar Sa Pa pula terletak pada 1,500 meter dari aras laut, menjadikan daerah ini mempunyai cuaca yang agak dingin. Namun baru-baru ini salji turun diluar jangkaan biasa kerana bulan December juga merupakan musim kering di daerah Sa Pa. Jadi keadaan ini menyebabkan ianya mendapat liputan meluas daripada media dan menarik ramai pengunjung menuju ke daerah tersebut untuk menyaksikannya sendiri.

Memandangkan keadaan ini adalah luar biasa walaupun suhu sekitar sememangnya di bawah paras beku, namun jarang sekali salji turun dengan lebat sehingga menutupi landskap sekitar kerana kebiasaannya musim dingin juga merupakan musim kering di sini. Keadaan ini menyebabkan para petani mengalami kerugian akibat kerosakan tanaman serta kematian binatang ternakan. Salji yang menutupi kawasan pertanian menyebabkan tanaman musnah manakala binatang ternakan pula mati kesejukan. Manakala salji yang turun juga menyukarkan lagi kenderaan yang datang ke sini untuk menyaksikan keadaan ini menyebabkan kesesakan lalu lintas.

Pengunjung yang ingin melihat keadaan salji di Sa Pa.

Salji menyebabkan banyak kerosakan mungkin kerana ia bukan keadaan yang biasa di sini. 50 hektar kawasan tanaman rosak yang terdiri daripada buah-buahan, rose dan tanaman lain. Ini menyebabkan lebih dari 50 keluarga terpaksa menunggu sehingga salji cair untuk memulakan semula tanaman.

Musim sejuk kali ini bermula daripada pertengahan December yang menyaksikan penurunan suhu di bawah takat beku sehingga -5°C dan kekal di bawah takat beku. Keadaan ini menyebabkan sekolah ditutup bagi mengelakkan masalah berkaitan kesihatan kepada para pelajar.

Kebanyakan penduduk di Sa Pa adalah petani yang mengusahakan pelbagai jenis tanaman memandangkan cuaca di Sa Pa yang membolehkan pelbagai tanaman hidup subur di sini. Tanaman utama di sini termasuklah padi dan jagung selain daripada tanaman lain untuk dijadikan sebagai sayuran dan sumber pendapatan petani di sini.

Tanaman rose yang rosak akibat salji

Sa Pa adalah sebuah Bandar kecil di kawasan pegunungan atau lebih tepat lagi ianya adalah penghujung pada Banjaran Himalaya. Dihuni oleh penduduk sekitar 36,000 orang yang terdiri daripada pelbagai etnik antaranya Kinh (Viet), Hmong, Doa, Tay, Giay dan juga Xa Pho. Sekitar 7,000 orang tinggal di Bandar Sa Pa manakala yang lainnya bertaburan di sekitar daerah tersebut.

Sayuran yang ditutupi salji

Mungkin kita menganggap pengalaman salji turun ini sesuatu yang menarik untuk dialami. Tetapi jelas membuktikan apabila ia berlaku tanpa diduga juga boleh mengundang pelbagai masalah. Apapun itulah yang berlaku di persekitaran kita hari ini dengan cuaca yang tidak diduga dari taufan di Filipina sehinggalah ke turunnya salji di Vietnam. Diharap semoga semuanya dalam keadaan yang selamat hendaknya.

Antara petani yang memeriksa tanaman mereka

Pemandangan daerah Sa Pa dalam cuaca yang baik berlatarbelakangkan pegunungan Fansipan.