Membuat Sabun Anda Sendiri Satu Aktiviti Menarik

Sabun buatan sendiri, mudah dan ringkas.

Sabun merupakan bahan penting untuk membersihkan kotoran kerana sifatnya yang mampu menanggalkan kotoran berminyak berbanding menggunakan air sahaja. Teknik pembuatan sabun menjadi semakin mudah dengan kemudahan bahan-bahan yang digunakan untuk membuat sabun semakin mudah untuk didapati. Seperti juga pembuatan lilin, sabun merupakan satu lagi bahan yang mudah dibuat secara kecil-kecilan di rumah.

Para peminat pembuatan sabun kebiasaannya mempunyai resepi kegemaran mereka sendiri. Ini kerana anda boleh memilih sendiri bahan wangian yang ingin digunakan di dalam sabun, malah anda boleh menambah bahan kegemaran anda di dalamnya. Sabun buatan sendiri ini juga boleh dibentuk mengikut kesukaan anda menjadikan ia sabun yang lebih menarik untuk digunakan atau sesuai sebagai barangan hadiah.

Bahan-bahan Utama Untuk Membuat Sabun

Persiapan membuat sabun perlu dilakukan dengan teliti.

Antara bahan-bahan utama dan sampingan untuk membuat sabun.

Lye merupakan bahan utama yang digunakan untuk membuat sabun atau lebih dikenali sebagai sodium hydroxide. Lye yang digunakan kebiasaannya adalah di dalam bentuk kristal kerana ia merupakan 100% sodium hydroxide. Penggunaan lye yang tidak asli boleh menjejaskan penghasilan sabun anda kerana sukatannya mungkin berbeza - maka pastikan bahan utama ini adalah menggunakan bahan asli, melainkan anda telahpun mahir menghasilkan sabun sendiri.

Perhatian; Lye merupakan bahan yang sangat menghakis dan digunakan untuk kerja-kerja mencuci kotoran degil. Anda perlu berhati-hati semasa mengendalikan bahan ini. Sentiasa menggunakan sarung tangan dan elakkan ia daripada terkena pada kulit ataupun pakaian anda. Elakkan juga termakan atau terhidu wap semasa menggunakan bahan ini.

Bahan lemak boleh terdiri daripada pelbagai minyak sayuran daripada minyak kelapa, minyak zaitun, minyak badam, minyak bunga matahari dan sebagainya. Hasil gabungan antara lye dan minyak inilah yang sebenarnya membentuk sabun. Bagaimanapun anda perlu mencampurkannya dalam nisbah yang betul bagi membolehkan sabun yang dihasilkan selamat digunakan. Jadi untuk permulaan, gunakan resepi sabun yang telah disediakan daripada pembuat sabun yang lain.

Bahan-bahan tambahan adalah bahan yang boleh dicampurkan untuk memberikan keunikan tersendiri kepada sabun yang anda hasilkan. Bahan-bahan ini terdiri daripada pelbagai jenis bahan daripada bahan herba seperti lavender, chamomile, lemongrass (serai) dan sebagainya. Bahan pewangi seperti minyak essential juga biasa ditambah untuk memberikan aroma kepada sabun yang dihasilkan.

Bahan pewarna juga merupakan antara bahan penting untuk memberikan sabun anda warna yang lebih menarik. Ia merupakan bahan penting sekiranya anda menghasilkan sabun untuk dijual ataupun sebagai barangan hiasan dan hadiah. Anda boleh menggunakan bahan pewarna asli sekiranya tidak mahu menggunakan bahan pewarna tiruan.

Bahan tambahan yang lain pula adalah bahan yang juga memberikan sabun anda faedah tambahan seperti aloe vera, oatmeal, susu tepung, tanah liat, cornmeal, garam, serbuk kopi, loofah, beras dan sebagainya.

Walaupun sabun merupakan satu bahan yang ringkas, anda boleh menghasilkan sabun yang mempunyai banyak kebaikan selain fungsinya hanya sebagai pembersih sahaja. Namun untuk mendapatkan hasil yang baik, anda perlulah rajin mencuba dan mempelajari lebih banyak mengenai selok-belok teknik penghasilan sabun ini. Anda juga perlu mengenali bahan-bahan yang boleh digunakan dan kebaikannya untuk ditambahkan ke dalam sabun anda.

Sabun buatan sendiri lebih mudah dipelbagaikan.

Sabun dengan bahan-bahan tambahan.

Contoh Resepi Sabun 1

Bahan-bahan:

• ⅔ cawan minyak kelapa (pastikan berkualiti baik)
• ⅔cawan minyak zaitun
• ⅔cawan minyak tambahan - samada minyak badam, minyak bunga matahari, minyak grapeseed atau minyak safflower.
• ¼ cawan lye - juga dikenali sebagai 100% sodium hydroxide biasanya dibekalkan di kedai hardware sebagai bahan pencuci.
• ¾ cawan air sejuk - gunakan air suling atau air yang telah ditapis.

Kaedah:

1. Pastikan anda menggunakan kelengkapan perlindungan seperti sarung tangan dan juga penutup mata (sekiranya perlu) sebelum memulakan langkah mengendalikan lye. Gunakan sukatan seperti di atas dan campurkan lye secara perlahan-lahan ke dalam air. Pastikan anda tidak menyedut wap yang terhasil. Kacau perlahan-lahan sehingga larutan menjadi jernih dan biarkan seketika sementara anda menyediakan bahan-bahan lain.
2. Campurkan ketiga-tiga minyak yang telah disukat dan dipanaskan menggunakan ketuhar gelombang mikro (microwave) atau panaskan bekas minyak di dalam periuk yang berisi air yang diletakkan di atas api. Panaskan minyak sehingga suhu lebih kurang 120°F (49°C). Tunggu sehingga suhu kedua-dua bahan menjadi agak sejuk sekitar 95°F hingga 105°F (35°C hingga 41°C). Suhu yang terlalu sejuk boleh mengakibatkan tekstur sabun yang berketul.
3. Pada suhu yang sesuai campurkan kedua lye ke dalam minyak perlahan-lahan dan kacau sehingga anggaran 5 minit. Kedua-dua bahan perlu bercampur rata sebelum anda perlu terus memukul larutan seperti membuat adunan kek (boleh juga gunakan pemukul telur). Larutan dikira sempurna apabila ia menjadi likat dan meninggalkan kesan apabila ia jatuh ke atas permukaan larutan tersebut.
4. Langkah terakhir adalah mencampurkan bahan-bahan tambahan daripada bahan herba, pewarna mahupun bahan tambahan lain. Pastikan kuantiti yang ditambah sesuai bagi mengelakkan kualiti sabun yang terjejas. Larutan sedia dituangkan ke dalam acuan sebelum ditutup dengan plastik dan dilapik dengan tuala bagi mengekalkan haba (supaya sabun terbentuk secara perlahan-lahan).
5. Selepas 24 jam periksa sabun sekiranya ia masih sejuk atau lembut, biarkannya untuk tempoh 12 – 24 jam lagi di dalam acuan. Setelah betul-betul sejuk dan keras keluarkan sabun dan letakkan di atas kepingan kerta atau rak pembakar. Sekiranya anda perlu memotong sabun tersebut, ini merupakan masa yang sesuai untuk melakukannya. Sabun perlu disimpan selama 4 minggu untuk matang. Pada masa yang sama ia perlu dibalikkan untuk mendedahkan setiap bahagian kepada angin.
6. Apabila sabun telah betul-betul matang ia perlu dibalut dengan kertas minyak atau disimpan di dalam bekas kedap udara. Ini kerana sabun menarik lembapan dari udara dan ini dalam masa yang sama mungkin akan memerangkap habuk.

Lavender merupakan bahan yang paling popular sebagai tambahan kepada sabun.

Pudian juga merupakan bahan tambahan yang sesuai.

Perhatian: Lye boleh di neutral kan menggunakan cuka putih dan anda perlu membersihkan kesan lye selepas selesai kerja-kerja dilakukan. Sekiranya terdapat saki baki tertinggal, biarkan beberapa hari dan cucilah kemudiannya menggunakan air panas (kerana ia telah bertukar menjadi sabun).

Resepi-resepi Sabun Lain;

Sabun Shea Butter CP

• Minyak kelapa 16 oz. (473 ml)
• Minyak zaitun 18 oz. (532 ml)
• Minyak sawit 16 oz. (473 ml)
• Shea butter 4 oz. (118 ml)
• Tallow 16 oz. (473 ml)
• Lye 9.815 oz. (290 ml)
• Jumlah air yang digunakan 23 oz. (683 ml)

Sabun Honey Bee Cold Process

• Minyak zaitun 32 oz. (946 ml)
• Minyak sawit 16 oz. (473 ml)
• Tallow 24 oz. (710 ml)
• Lye 9.477 oz. (280 ml)
• Jumlah air yang digunakan 24 oz. (710 ml)

Resepi sabun yang pertama adalah jauh lebih mudah untuk dicuba di peringkat awal. Anda juga boleh mencari resepi-resepi sabun lain yang lebih mudah dalam usaha memahami lebih lanjut mengenai teknik-teknik pembuatan sabun di rumah. Melalui pengalaman, anda mungkin dapat mereka resepi sabun anda sendiri dengan kebaikan-kebaikan seperti yang anda inginkan. Selamat mencuba.

Membuat Lilin Dengan Haruman Anda Sendiri

Lilin beraroma boleh dihasilkan sendiri.

Lilin dengan haruman merupakan antara barangan yang menjadi kegemaran ramai. Cahaya lilin memberikan efek yang menenangkan dan ditambah lagi dengan bau haruman yang memberikan kesan sampingan yang positif kepada seseorang. Lilin-lilin yang direka dengan bentuk yang istimewa adakalanya menjadi koleksi kepada para peminatnya selain untuk dibakar sebagai sumber cahaya.

Hari ini kita akan melihat kaedah membuat lilin sebagai satu hobi yang sekiranya di usahakan dengan serius boleh menjadikan ia satu perniagaan yang menguntungkan. Lilin yang disediakan dengan rapi bukan sahaja sesuai dijadikan bahan koleksi, malah mungkin boleh membekalkan rawatan terapi sekiranya disediakan dengan haruman yang sesuai untuk mengubah mod seseorang.

Bahan-bahan Utama Membuat Lilin

Persediaan rapi memudahkan kerja-kerja penyediaan.

Lilin-lilin seperti ini boleh dihasilkan sendiri.

Lilin disediakan dengan bahan utama iaitu lilin (wax atau parafin) yang boleh didapati daripada sumber semulajadi (daripada minyak sayuran) atau daripada petroleum (parafin wax). Lilin daripada bahan tumbuh-tumbuhan ini semakin popular memandangkan ia mudah digunakan untuk membuat dan bercampur dengan haruman dengan baik.

Bekas takungan lilin seperti gelas kaca atau mangkuk digunakan untuk membuat lilin di dalam bekas. Ini membolehkan lilin dibakar keseluruhannya tanpa cairan lilin yang menitis. Faktor ini dopengaruhi oleh bahan lilin yang digunakan selain daripada saiz sumbu dan saiz lilin itu sendiri.

Sumbu biasanya diperbuat daripada bahan seperti benang kapas dengan saiz yang sesuai mengikut saiz lilin yang disediakan. Sumbu yang sesuai membolehkan lilin terbakar dengan sempurna selain mengelakkan sumbu terbakar terlalu cepat.

Bahan pewarna dan pewangi adalah bahan tambahan yang menjadikan lilin lebih menarik. Warna menambahkan lagi keunikan lilin apabila ianya dilihat walaupun sebelum dibakar. Manakala bauan pula memberikan efek tambahan yang mungkin mempunyai kaedah perawatan kepada mereka yang berada disekitarnya.

Lilin yang dihasilkan dengan haruman frangipani.

Palm wax yang dalam bentuk asal.

Teknik Penyediaan Lilin

• Lilin dicairkan menggunakan suhu yang perlahan (pencair lilin sekiranya ada). Tidak kira sekiranya anda menggunakan lilin daripada minyak sayuran ataupun parafin. Namun bahan lilin daripada minyak sayuran adalah jauh lebih baik kerana ia sesuai digunakan untuk lilin dengan fungsi aromaterapi.
• Bekas-bekas yang digunakan untuk takungan lilin perlu dipanaskan bagi mengelakkan lilin membeku dengan pantas. Ia perlu dipanaskan di dalam ketuhar untuk beberapa minit. Bekas-bekas ini dikeluarkan apabila lilin telah cair dan sedia untuk dituangkan ke dalamnnya.
• Lilin yang telah cair bolehlah ditambah dengan bahan pewarna (yang sesuai) dan juga ditambahkan dengan pewangi (pilihlah bahan pewangi yang sesuai untuk faedah-faedah tertentu). Proses ini perlu dilakukan dengan pantas kerana ia akan menurunkan suhu lilin.
• Sediakan sumbu lilin yang diletak dengan kemas di dalam bekas takungan. Letakkan sumbu secara menegak dengan menyokong sumbu di atas bekas menggunakan penyokong yang sesuai.
• Tuangkan lilin ke dalam bekas dengan perlahan dan biarkan ia menyejuk secara perlahan-lahan.

Sumbu perlu dipastikan lurus di tengah-tengah bekas takungan.

Lilin yang telah siap dihasilkan oleh bythebaybotanicals.com

*Sila rujuk video yang disetakan untuk pemahaman yang lebih jelas.

Panduan yang disediakan di atas adalah sebagai panduan umum sahaja kerana anda akan menemui pelbagai kaedah yang lebih sesuai setelah mencubanya sendiri. Malah, terdapat banyak kaedah penyediaan lilin yang dilakukan oleh pembuat-pembuat lilin. Apa yang penting anda perlu mendapatkan campuran bahan yang sesuai untuk menghasilkan lilin yang yang boleh memberikan bauan seperti yang anda kehendaki apabila dibakar nanti. Cubalah mengikut kreativiti anda sendiri.

Kenali Spesis Tumbuh Tumbuhan Menarik Pokok Angin “Airplant”

Beberapa jenis daripada pokok angin yang biasa didapati.

Airplant sejenis kumpulan tumbuh-tumbuhan yang amat menarik yang juga dikenali sebagai genus Tilandsia. Ia mengandungi lebih daripada 650 spesis tumbuhan yang malar hijau, berusia agak lama dan menghasilkan bunga. Anda mungkin pernah melihat sebahagian daripada tumbuh-tumbuhan pokok angin (airplant) ini kerana ia sangat popular sebagai tumbuhan hiasan yang amat menarik.

Tumbuhan-tumbuhan airplant ini amat mudah dijaga kerana ia tidak memerlukan penjagaan yang rapi. Malah bagi cuaca seperti di kawasan tropika, pokok ini akan terus hidup dengan sendirinya hanya melalui lembapan yang terkandung di dalam udara; ia merupakan salah satu sebab mengapa gelarannya adalah ‘pokok angin’. Pokok angin kebanyakannya berasal dari kawasan benua Amerika Tengah, Amerika Selatan, Selatan Amerika dan kawasan West Indies. Ia didapati tumbuh meliputi kawasan-kawasan termasuk hutan tropika, pergunungan, gurun, permukaan berbatu, kawasan berpaya Lousiana dan pelbagai keadaan lagi.

Walaupun kebanyakan Tillandsia merupakan tumbuhan ‘epefit’ (epiphytes) iaitu tumbuhan yang tidak memerlukan tanah sebaliknya menumpang di atas pokok lain namun sebahagian lagi merupakan ‘pokok angin’ (aerophytes) yang tidak mempunyai akar sebaliknya hanya menyerap nutrient daripada udara. Terdapat banyak jenis tumbuhan ‘pokok angin’ dan bagi spesis yang berdaun nipis kebiasaannya tumbuh di kawasan yang lebih lembab berbanding bagi spesis yang berdaun tebal dimana ia kebiasaannya tumbuh di kawasan yang lebih kering.

Pokok angin di habitat asal.

Pokok angin dari jenis Spanish Moss.

Pandangan dekat pokok angin dengan daun yang menyerap lembapan.

Oleh kerana ia tidak memerlukan tanah dan membesar pada kadar yang amat perlahan, penggunaannya sebagai hiasan amatlah sesuai. Pokok-pokok angin ini mudah digunakan sebagai hiasan mahupun digunakan sebagai tumbuhan bagi terrarium.  Apa yang penting bagi tumbuhan ini adalah pengaliran udara yang baik. Pastikan juga udara tersebut adalah lembab atau anda bolehlah membuat semburan air bagi mengekalkan lembapan padanya bergantung kepada keadaan cuaca.

Walaupun tumbuhan angin tahan cuaca panas, ini tidak bermakna ia boleh didedahkan terus kepada cahaya matahari. Jadi pastikan anda menempatkan ia di tempat yang terdapat banyak cahaya tetapi terlindung daripada cahaya matahari. Pokok angin amat mudah digunakan sebagai hiasan kerana ia boleh dipadankan dengan pelbagai bekas, malah anda juga boleh terus meletakkannya di mana sahaja yang diperlukan seperti di atas batu, kayu, kaca dan sebagainya.

Pokok angin yang sesuai di kawasan terang - T. cyanea.

Satu lagi pokok angin untuk kawasan terang - T. lindenii. 

Pokok angin hanya perlu diletakkan di tempat yang sesuai.

Terdapat banyak jenis pokok angin dan beberapa di antaranya amat popular sebagai hiasan dan mudah didapati di kedai-kedai hiasan atau penjual benih bungaan. Pokok angin amat sesuai sebagai hiasan bagi mereka yang tidak mempunyai masa untuk memiliki tanaman biasa yang banyak memerlukan perhatian. Jadi, anda boleh mencari pokok-pokok angin yang sesuai dengan selera anda untuk digunakan sebagi hiasan untuk menghiasi ruang-ruang tertentu di dalam rumah samada ruang tamu, bilik tidur, bilik mandi dapur dan sebagainya.

Pokok angin dengan hiasan yang cantik.

Penggunaan bekas kaca menyerlahkan keunikan.

Cengkerang siput merupakan satu lagi kreativiti dengan pokok angin.

Terrarium terbuka sesuai dengan pokok angin.

Enable GingerCannot connect to Ginger Check your internet connection
or reload the browserDisable in this text fieldEditEdit in GingerEdit in Ginger×

Bagaimana Menghasilkan Bunga Hybrid Yang Menarik?

Bunga hibrid (hybrid) mempunyai ciri-ciri dari kedua pokok induk.

Pernahkah anda melihat bunga-bunga yang cantik yang tidak pernah anda lihat sebelumnya? Seperti mana yang kita lihat hari ini, bunga-bungaan dari pelbagai jenis mempunya warna-warna baru yang lebih menarik, bentuk bunga, saiz dan warnanya adalah jauh berbeza daripada mana yang kita lihat satu masa dahulu. Bunga-bungaan ini sebenarnya adalah dihasilkan melalui proses pembiakan silang atau juga dikenali sebagai “hybrid” untuk menghasilkan anak benih baru yang mempunyai ciri-ciri dari kedua-dua tumbuhan induknya.

Walaupun pembiakan silang boleh membawa kebaikan-kebaikan lain seperti tahan penyakit, tahan cuaca, pokok yang lebih subur, menghasilkan buah/bunga yang lebih banyak dan sebagainya; dalam artikel kali ini kita hanya akan menjurus kepada penghasilan bunga yang lebih menarik. Iaitu dalam usaha mempelajari bagaimana menghasilkan bunga baru dengan ciri-ciri yang lebih unik. Sebagai contoh yang paling mudah untuk kita lihat dengan jelas adalah bunga ros (rose) dimana hari ini pelbagai jenis bunga ros dapat dilihat di pasaran samada untuk ditanam atau dijual sebagai hadiah.

*Sila tonton video di bawah untuk memudahkan pemahaman anda mengenai proses yang perlu dilakukan.

Contoh hasil kacukan yang luar biasa.

Semua jenis tumbuhan boleh menggunakan kaedah ini.

Pemilihan Induk Pokok

Pemilihan induk pokok adalah langkah utama dalam menghasilkan bungaan kacukan. Ia bukan sahaja menentukan bakal anak benih yang akan dihasilkan dari segi warna bungaannya, malah termasuk ciri-ciri lain seperti saiz pokok, ketahanan penyakit dan lain-lain lagi. Jadi pokok induk yang dipilih perlulah pokok yang betul-betul sihat dan menghasilkan bungaan yang cantik. Walaupun pokok-pokok yang dipilih ini mempunyai ciri-ciri warna yang berbeza, ia tidak semestinya menghasilkan benih bunga seperti yang anda jangkakan (sebagai contoh; merah + kuning = jingga). Malah anak benih yang dihasilkan melalui kaedah ini mempunyai ciri-ciri tersendiri bagi setiap anak benih yang dihasilkan nanti.

Sebaiknya anda mempunyai lebih dari dua jenis pokok induk yang menghasilkan bungga yang banyak pula untuk memastikan anda boleh membuat lebih banyak kacukan benihnya nanti. Ini kerana, proses kacukan memakan masa yang lama iaitu daripada bunga menjadi buah dan sehingga biji benihnya masak dan sedia untuk ditanam. Jumlah bunga yang banyak membolehkan anda membuat lebih banyak kacukan dan juga meningkatkan peluang anda menghasilkan benih bungaan baru yang berjaya dengan banyak dalam tempoh yang lebih singkat.

Bahagian-bahagian penting tumbuhan yang perlu anda kenali.

Penyediaan Pokok Untuk Kacukan

Apabila anda telah memilih pokok-pokok yang sesuai untuk dikacukkan, tibalah saatnya memilih bunga-bunga yang sesuai untuk dijadikan tempat pemindahan debungan dari bunga yang berasal dari pokok yang lain. Beberapa langkah penting berikut perlu diikut dengan teliti bagi memastikan hasil kacukan yang baik.

Pemilihan bunga perlu dilakukan pada bunga yang hampir kembang, bukan yang telah kembang, kerana ia mungkin telah didebungakan. Pilihlah beberapa kuntum bunga dari pokok bunga yang akan diambil debunganya sahaja untuk dipindahkan ke pokok bunga kedua yang akan menghasilkan biji benih hasil kacukan nanti.  Kedua-dua bunga ini perlu berada dalam peringkat yang sama; iaitu hampir mekar, tetapi masih tertutup.

Proses Pendebungaan

Proses pendebungaan dilakukan dengan mengumpulkan debunga dari pokok pertama. Buangkan kelopak bunga yang menutupi bahagian dalam bunga yang mengandungi stamen (mengandungi debunga) dan juga pistil (mengandungi stigma).

Debunga-debunga yang kebiasaannya berwarna kuning dari bunga-bunga ini akan diasingkan ke dalam bekas dan disimpan dengan baik. Manakala pokok bunga yang akan menerima pemindahan ini pula akan disediakan. Anda boleh memberi tanda/melabel bunga yang akan dikacukkan pada batang bunga atau pokok tersebut. Sama juga, kelopak bunga tersebut perlu dibuang bagi mendedahkan bahagian dalam bunga. Tapi pada bunga ini pula anda perlu membuang bahagian stamen yang ada bagi mengelakkan debunga dari bunga ini sendiri yang akan mendebungakannya. Bunga yang telah dibuang kelopak dan bahagian stamennya ini perlu dibiarkan sehingga 8 jam sehingga ia bersedia untuk didebungakan.

Setelah 8 jam, proses pemindahan bolehlah dilakukan dengan memindahkan debunga yang dihasilkan dari pokok pertama tadi kepada bunga yang telah disediakan. Anda boleh menggunakan jari sahaja untuk memindahkan debunga dari bekas kepada stigma bunga yang telah disediakan. Proses yang sama dilakukan sekali lagi ke atas bunga setelah tempoh 24 jam bagi meningkatkan tahap kejayaan proses kacukan anda.

Penhasilan Buah dan Biji Benih

Bunga yang berjaya didebungakan akan menghasilkan putik buah dalam masa beberapa minggu. Manakala ia akan memakan masa beberapa bulan pula untuk matang. Anda perlu menunggu buah-buah ini sehingga matang untuk mendapatkan biji hasil daripada kacukan anda tadi. Dari biji inilah pokok-pokok hasil kacukan anda dihasilkan. Semailah seperti biasa dan anda akan hanya melihat hasilnya apabila ia menghasilkan bunganya nanti.

Bunga dengan warna yang amat menarik.

Ciri-ciri baru membuka pasaran baru penjual bunga.

Selain warna, bentuk dan bau juga menjadi lebih unik.

Proses menghasilkan bungaan hybrid ini bukanlah sukar, namun ia mengambil masa yang lama dan kesabaran yang tinggi. Pada masa yang sama anda boleh mempelajari pelbagai perkara penting mengenai tanaman dan pertanian. Ini kerana penghasilan tanaman pertanian juga menggunakan kaedah ini untuk menghasilkan jenis tanaman yang baru. Malah kaedah ini telahpun digunakan oleh para petani sejak ratusan atau ribuan tahun dahulu, untuk menghasilkan hasil tanaman yang lebih baik. Fikir-fikirkan, renung-renungkan betapa mudahnya kaedah ini dan kita tidak pernah mempraktikkannya.