Kisah Mengenai Gula-Gula Getah (Chewing Gum)

Belon yang menjadi tarikan gula-gula getah.

Gula-gula getah mempunyai kisah yang menarik kerana ia merupakan salah satu bahan kunyahan moden yang diilhamkan berdasarkan bahan kunyahan berusia ribuan tahun dahulu. Ini kerana setiap masyarakat dunia mempunyai bahan kunyahan mereka tersendiri termasuklah kita penduduk di bahagian Asia Tenggara ini.

Antara bahan kunyahan yang tertua diketahui antaranya adalah pada zaman Neolithic sekitar 5,000 tahun dahulu dengan bahan kunyahan yang diperbuat daripada tar kulit pokok birch yang ditemui di Kierikki, Finland. Masyarakat Aztecs pula menggunakan getah dari pokok chicle (ciku) yang juga merupakan ‘chewing gum’ asli selain menggunakannya sebagai bahan pelekat. Namun bahan kunyahan turut dikesan di Ancient Greece yang diperolehi daripada pokok mastic. Di Asia pula pengamalan kunyahan boleh dilihat daripada tabiat mengunyah daun sireh, manakala mengunyah tembakau merupakan tabiat yang baru – kerana tembakau sendiri berasal dari negara-negara dari benua Amerika.

Masyarakat American Indians di Amerika Utara pula mengunyah resin yang dihasilkan oleh pokok spruce. Chewing gum komersil pertama dihasilkan menggunakan bahan ini oleh John B. Curtis pada tahun 1848, yang dijual dengan nama ‘The State of Maine Pure Spruce Gum’. Ia bagaimanapun diatasi dengan chewing gum yang dihasilkan menggunakan parafin wax.

Getah pokok ciku (sapodilla) merupakan bahan kunyahan bagi orang Aztecs.

Mengumpul getah dari pokok sapodilla/chicle.

Iklan untuk gula-gula getah pertama.

Chewing gum dihasilkan menggunakan getah ciku (chicle) dihasilkan pada tahun 1860 oleh John Colgan, di Louisville yang juga merupakan seorang pharmacist dari Kentucky. Chewing gum yang dihasilkan mempunyai perisa gula beraroma yang didapati dari pokok balsam (Myroxylon) dengan membentuk bilahan kecil chewing gum yang dikenali sebagai “Taffy Tolu”. Calgan merupakan pengeluar pertama yang menerajui pengeluaran chewing gum menggunakan getah dari pokok Manilkara chicle (ciku) yang berasal daripada tumbuhan tropika.

Namun chewing gum yang menggunakan getah ciku (Manilkara zapota) apabila ianya diperkenalkan oleh bekas presiden Mexico, General Santa Anna kepada ahli perniagaan New York yang bernama Thomas Adams. Walaupun pada mulanya ia diharap dapat menggantikan bahan getah (rubber), namun Thomas Adams menggunakannya untuk menghasilkan ‘chewing gum’ yang mempunyai bahan perisa pada tahun 1871. Getah daripada pokok sapodilla (Manilkara zapota) perlu dituai dengan tenaga manusia dengan membuat gelangan torehan yang ada kalanya sehigga mencapai 50 kaki tinggi. Ia merupakan satu proses yang perlahan sedangkan sapodilla (ciku) sendiri merupakan buah yang mempunyai kebaikan yang lebih baik berbanding getah yang dihasilkannya.

Penggunaan getah sapodilla ini kemudiannya digantikan dengan penggunaan gula-gula getah menggunakan bahan sintetik seperti butadiene. Ia merupakan bahan-bahan polymer yang mempunyai kebolehan untuk membentuk gelembung yang lebih besar.

Gula-gula getah (chewing gum) dikaitkan dengan kesihatan gigi dan mulut kerana ia meransang pengeluaran air liur. Ini kerana gula-gula getah moden dihasilkan tanpa menggunakan gula yang boleh membantu pembiakan bakteria seperti Streptococcus mutans, sebaliknya menggunakan Xylitol. Selain Xylitol bahan pemanis lain yang digunakan adalah daripada maltitol, aspartame dan acesulfam yang juga tidak menyebabkan masalah pereputan gigi.

Penghasilan air liur daripada tabiat mengunyah gula-gula getah boleh memberi manfaat kepada sistem penghadaman. Pada masa yang sama juga ia mendatangkan kesan buruk kepada sistem penghadaman dengan meransang perut untuk menghasilkan asid dan pankreas untuk menghasilkan enzim penghadaman pada masa yang tidak diperlukan. Ini boleh mendatangkan kesan yang tidak baik seperti perut berangin dan juga cirit-birit.

Terdapat banyak kajian dilakukan mengenai kesan positif dan juga negatif mengenai tabiat mengunyah gula-gula getah. Namun begitu sukar dibuktikan kesahihannya kerana ia mungkin boleh dihasilkan daripada tabiat mengunyah bahan-bahan lain. Ini kerana gula-gula getah hari ini dihasilkan daripada bahan-bahan sintetik yang boleh memberikan kesan buruk kepada kesihatan manusia.

Pembuangan gula-gula getah di atas laluan.

Antara perkara buruk disebabkan gula-gula getah.

Pada tahun 1998 seorang kanak-kanak berusia 4 tahun dilaporkan mengalami masalah sembelit yang disebabkan oleh tabiat menelan gula-gula getah. Manakala dalam kes berlainan seorang kanak-kanak lagi tertelan gula-gula getah bersama 4  keping syiling yang mengakibatkan ianya tersangkut pada esophagus kanak-kanak tersebut. Jadi penggunaan gula-gula getah perlu dilakukan dengan berhati-hati, terutamanya bagi kanak-kanak.

Antara kesan gula-gula getah yang paling ketara bagaimanapun adalah berkaitan kebersihan dan masalah pembuangan gula-gula getah. Ia biasa dibuang dengan cara yang tidak sepatutnya dan menimbulkan masalah kebersihan. Gula-gula getah sukar dibersihkan kerana ianya seperti plastik yang tidak mereput. Kerajaan Singapura mengharamkan penggunaan gula-gula getah pada tahun 1992. Namun pada tahun 2002 ia membenarkan gula-gula getah tanpa gula dijual di farmasi atas nasihat doktor.

Jadi apakah yang menarik mengenai gula-gula getah? Setelah mengetahui mengenai perkara-perkara di atas anda boleh membuat penilaian samada ingin menggunakan gula-gula getah ataupun tidak. Ia bagaimanapun menerangkan mengenai tabiat kita mengunyah sesuatu telah terbentuk sejak dahulu lagi. Namun dalam pada masa yang sama, ia juga memperingatkan saya kepada buah ciku (Manilkara zapota) yang telah lama tidak saya nikmati.