 |
| Sejumlah diatom yang merupakan hidupan seni. |
Diatom merupakan hidupan seni yang unik bukan sahaja kerana ia tidak dapat dilihat dengan mata kasar, namun ia terdapat dimana sahaja kawasan berair (lembapan). Ia adalah sebahagian besar daripada kumpulan alga dan juga merupakan kumpulan besar daripada ‘phytoplankton’. Ia merupakan hidupan satu sel (unicellular), walaupun boleh membentuk kumpulan dalam bentuk filamen atau riben. Salah satu fungsi terbesar diatom adalah sebagai sumber makanan kepada hidupan akuatik samada air tawar mahupun air masin. Ia memiliki ciri unik iaitu diselaputi cengkerang daripada silica (hydrated silicon dioxide) yang dipanggil “frustule”. Cengkerangnya inilah yang memberikan ianya bentuk tersendiri dan membezakan jenisnya yang berbeza mengikut jenis, kawasan, mahupun zaman.
Terdapat lebih daripada 200 genus diatom yang hidup, dan dianggarkan daripada itu terdapat lebih daripada 100,000 spesis. Ini kerana diatom bukan sahaja terdapat di dalam air tawar atau air masih, malah juga di dalam tanah dan juga permukaan lembab. Kebanyakan diatom melakukan proses fotosistesis untuk menghasilkan makanan – jadi ia berada di dalam linkungan kawasan yang terdapat cahaya matahari. Namun terdapat juga diatom dari kumpulan ‘heterotrophs’, yang mendapat nutrient daripada bahan organik lain (seperti cendawan). Walaupun kebanyakannya bersaiz amat kecil iaitu daripada 20 – 200 microns, terdapat juga sesetengah diatom yang mencapai saiz sehingga 2 millimeters.
 |
| Gambar yang menunjukkan perbejaan 'frustule' yang berbeza. |
 |
| Perbezaan saiz-saiz diatom. |
 |
| Rupebentuk diatom (klik gambar untuk saiz besar). |
Kajian mengenai diatom penting kerana ia banyak memberikan maklumat mengenai persekitaran di mana ia dijumpai. Sebagai contoh, di persekitaran sungai yang tercemar hanya terdapat beberapa jenis diatom boleh dijumpai. Manakala di kawasan sungai dengan persekitaran yang bersih, terdapat variasi diatom yang pelbagai. Jadi kewujudan diatom boleh digunakan untuk mengesan kualiti sesuatu kawasan tadahan air, sungai, tasik dan sebagainya.
Malah diatom pernah digunakan di dalam kajian forensik. Ini kerana diatom yang didapati di sesuatu kawasan kebiasaannya amat unik bagi kawasan tersebut. Kes seumpama ini pernah dilaporkan di U.K. yang melibatkan kes pembunuhan. Hubungan ini dapat dikaitkan di antara diatom yang terdapat pada mangsa dan juga yang didapati daripada sumber bahan bukti (diatom yang terlekat pada pakaian) menyamai dengan diatom yang terdapat di tempat kejadian.
 |
| Kepelbagaian rupa bentuk diatom. |
 |
| Gambar ini hanyalah seluas 1.13 X 0.69 mm (klik untuk gambar yang lebih besar). |
Malah diatom juga digunakan dalam bidang archaeology kerana hanya terdapat beberapa spesis yang dikenali bagi beberapa zaman-zaman tertentu. Melalui diatom yang ditemui daripada spesimen yang diperolehi, usia sebenar spesimen dapat dianggarkan (selain daripada teknik pentarikhan karbon). Kewujudan diatom yang dianggarkan telah jutaan tahun ini, banyak membantu para saintis di dalam banyak lapangan selain menjadi sumber makanan hidupan akuatik.
Walaupun bersaiz amat halus, kepentingan diatom tidak dapat dinafikan. Begitulah istimewanya hidupan seni ini yang mempunyai pelbagai kegunaannya kepada hidupan lain begitu juga dengan manusia sendiri. Mungkin selama ini kita hanya mengetahui bahawa ada hidupan seni yang halus dipanggil plankton, namun tidak mengenalinya dengan lebih dekat. Namun di sini dapat kita lihat, bagi diatom biarpun kecil, namun amat berguna.
Rujukan:
 |  |  |  |
Tiada ulasan:
Catat Ulasan